Mecnun Adıyla Bilinen Küfürlü Şiir Neyzen Tevfik’e Ait Değil
UYARI: İşbu yazının konusu şiir ağır ve yoğun küfür içermektedir. 18 yaşından küçüklerin, küfürden rahatsız olanların yazının devamını okumaması şiddetle tavsiye edilir.
Tevfik Kolaylı, ya da yaygın bilinen adıyla Neyzen Tevfik’e (24 Mart 1879 – 28 Ocak 1953) ait olduğu sanılarak paylaşılan küfürbaz bir densizin yazdığı saçma sapan dizeler şu şekilde:
Yürü bre ehli deve endamını göreyimSensiz geçen gecelerin ecdadını sikeyimMecnun gibi top muyum bir am için öleyim?Leyla’yı da sikeyim mecnun’u da sikeyim.Bana yar olmayan karının izzetini itibarini sikeyim…Yansın karıların alayı,Su veren itfaiyenin hortumunu sikeyim.Düşmüşüz bir orospunun belasına,Koymadık diye taaa amının ortasına,Kader böyle yazmış hatırasına…Ben böyle hatıranın hikayesini sikeyim!Kerem dağları deler bir amcık uğruna,Aslı gitsin de ona buna vurdura…Bir karı için değer mi hiç bütün bunlara,Her taraf amcık dolu mala iyi vurana.Fuzuli am peşine düştün gurbete,Am serindir am derindir şifa verir millete,Ye kebabı iç şarabı vur karpuz göte,Bu gidişle yarrağımı gidersin cennete.
Küfüre gark edilmiş söz konusu şiirimsi metnin Neyzen Tevfik’e ait olduğu yönünde yaygın bir kanı olduğu görülebiliyor.
Hatta bu şiiri Neyzen Tevfik’e ait sanarak seslendirenler de mevcut.
Google’da “Neyzen Tevfik” araması yapmaya çalışıldığında otomatik tamamlama önerileri arasında “küfürlü”, “küfürlü şiirleri”, “mecnun şiiri” önerilerinin yer aldığı görülmekle; bu durumun da bahse konu küfürlü mısraların yaygın şekilde Neyzen Tevfik’e ait sanıldığını işaret ettiği anlaşılabilmektedir.
Hiciv üstadı Neyzen Tevfik’in taşlama sanatını satirik şiirlerinde bazen müstehcen sözlerle de icra ettiği herkesin malûmu.
Sert diliyle tanınan Neyzen Tevfik’in mısralarında küfür kullanımı “Sahne-i Ömrümden Nefs-i Emmareye Hitabım” adlı şiirinden dizelerle şöyle örneklenebilir:
Alemin bağ-zârını sikeyim!
Sümbül ü verd ü nârını sikeyim!
Andelib-i nizârını sikeyim!
Hâsılı nev-baharını sikeyim!
Bana yoktur lüzumu gülşeninin,
Şeb-i tarîk ü rûz-ı rûşeninin
Ne gulâmının ne de zenninin
Hepsinin tâ mezarını sikeyim!
Ağlamam ben, ben erkeğim erkek,
Hayli güçtür bana cefâ etmek,
Minnet etmem bu ömre de felek,
Atını al, tımarını sikeyim!
Güççedir bu fakiri aldatmak,
Yüzdürüp sonra kündeden atmak,
Gözünü aç da sen bana bir bak,
Ben senin i’tibarını sikeyim!
Saki-i mâh-rûyına sıçayım,
Gülünün reng ü bûyuna sıçayım,
Mutrîbin hâyâ-hûyuna sıçayım,
Sâgar-ı neşvedârını sikeyim!
Yok sâfâsı hezâr-ı dem-gerinin,
Gül-sitanda şükûfe-i terinin,
Bezm-i sahbâ-yı rûh-perverinin
Neşvesiyle hümârını sikeyim!
Feleğin uğradımsa vartasına,
Sıçayım ağzının ta ortasına,
Bunu yazsın cihan da hartasına,
Kıta’at ü bihârını sikeyim
Söylentiye göre Neyzen Tevfik İstanbul Valisi Dr. Lütfi Kırdar’la görüşme talebi yerine getirilmeyince aşağıdaki dizeleri bir sigara paketinin arkasına yazıp valiye iletilmesini isteyerek vilayetten ayrılmıştır (Alpay Kabacalı (2003). Çeşitli Yönleriyle Neyzen Tevfik – Hayatı, Kişiliği, Şiirleri. Özgür Yayınları. İstanbul. Beşinci Basım. Sf: 329&330):
Ben sana bok demem,
Boklar duyar ar eder.
Bir zerren düşse boka,
Onu da mundar eder.
Tanrı senin hamurunu
Necasetle yoğurmuş,
Anan seni s.ç.r iken
Yanlışlıkla doğurmuş.
Ancak, paylaşılan küfürlü şiir Neyzen Tevfik’in değil. Neyzen Tevfik’in yayımlanmış “Hiç” ve “Azâb-ı Mukaddes” adlı şiir kitaplarında bu küfürlü şiir geçmemektedir. Bahsi geçen küfür dolu mısraların Neyzen Tevfik’e ait olduğuna dair bir delil bulunmamaktadır. Bu küfür boca edilmiş dizelerin kim tarafından kaleme alındığı tespit edilebilmiş değil.
Neyzen Tevfik
Dönemin gezgin saz şairlerinden dinlediği Leyla ile Mecnun gibi halk hikâyelerinin Neyzen Tevfik’in şiire ilgi duymasını sağladığı biliniyor (Neyzen Tevfik. Kapı Yayınları 2008. Sf: viii). Hatta şair, Leyla ve Mecnun’u dinleyip beyitleri ezberlediğini belirtmişti (Seyit Kemal Karaalioğlu (1984). Neyzen Tevfik: Hayatı ve Şiirleri. İnkılâp Yayınevi. Sf: 15):
“Yedi yaşında ya var, ya yoktum. Köyümüze saz şairleri gelmişti. Bir gece bunları dinledim. Esasen Kan Kalesi’ni, Kahraman Katil’i, Arzu ile Kanber’i, Tahir ile Zühre’yi, Leylâ ile Mecnun’u dinlemiş, bunlardaki beyitleri ezberlemiştim. İşte şiir söylemek o zaman böyle derlerdi hevesi, saz şairlerini dinlemek ve bu kitaplardaki beyitleri ezberlemekle başladı.”
Paylaşılan küfürlü Mecnun şiiri, Neyzen Tevfik şiirlerinin genel yapısıyla da uyuşmamaktadır.
Leylâ ve Mecnun’a atıf yaptığı şiirlerle kıyaslanarak üslup, kafiye ve hece açılarından farklılığı idrak edilebilir…
ANLADIN MI?
Hicran destanını kendinden oku,
Mecnun’dan duyup da rivayet etme.
Aşkın Leyla’sını gördünse söyle.
Söz temsili bulup hikayet etme.
Yüz bin Leyla doğar alemde her gün,
Senin aradığın zevk, sefa düğün.
Tutacağın işi önceden düşün;
Daha ilk adımda nedamet etme.
Sevdanın oduna pek güvenilmez,
Tutuşursan eğer kolay sönülmez.
Bu yolun hükmüdür geri dönülmez,
Canına kıymazsan seyahat etme.
İyi bak kabına, olmasın delik,
Boşuna taşırsın, gider gündelik.
Anında olmalı, ettiğin iyilik,
Alem duysun diye, inayet etme.
Kabe’den maksadın varmaktır yara,
Kör gibi tapınma, kara duvara,
Hızır’ı ararsan kendinde ara,
Bulamadım gibi rezalet etme.
Muhabbet herkesin aklını çelmez,
Gönül viranesi kolay düzelmez.
Alemden çekinme bir zarar gelmez,
Sen kendi kendine hıyanet etme.
Şen şatır gönlüne hicran dolmasın,
Gençliğin gülşeni gamla solmasın.
Neyzen gibi aklın yarda olmasın,
Özründen çok büyük kabahat etme.
Kaleme aldığı “Yamansın Her Zaman” (Felek) adlı türkünün sözlerinde Leylâ ve Mecnun atfı şu şekildeydi:
Yamansın her zaman aldattın beni
Gâh düşürdün gâhi kaldırdın Felek
Mecnun’sun diyerek Leylâ peşinde
Issız vadilere saldırdın Felek
Rehbersin dedin sen ben ise kördüm
Elimle başıma çok çorap ördüm
Kendimi bıraktım âlemi gördüm
Hesapsız günahlar aldırdın Felek
Şifadır dedin de zehir tattırdın
Gençliğin okunu boşa attırdın
Körlerin yurdunda ayna sattırdın
Çıkmaz sokaklara daldırdın Felek
Barışmadı gönlüm mert ile zenle
Ne bir iş bilenle ne boş gezenle
Hicran köşesinde bozuk düzenle
Neyzen’e her telden çaldırdın Felek
“Mecnun” sıfatına yer verdiği sinir ve akıl hastalıkları mütehassısı Dr. Raşit Tahsin hakkında kaleme aldığı dizeler de şöyleydi:
Türklerin nevrologu ey iri Raşit Tahsin
Biliriz sence cihan bir sürü mecnun gibidir
Takılıp kalma fakat re’yine bir de bize sor
Deliler zâtına nisbetle Felâtun gibidir.
“Çeşitli Yönleriyle Neyzen Tevfik” adlı kitabın yazarı araştırmacı Alpay Kabacalı, sivri üslubu nedeniyle benzer dörtlüklerin daha önce de Neyzen Tevfik’e mal edildiğini aktarmıştı.
Daha önce Be Hey Dürzü başlıklı şiirin Neyzen Tefvik’e ait olmadığını aktarmıştık.
Ekşi Sözlük’ten nostalgiaman mahlaslı yazarın yanıtıyla yazıyı tamamlayalım:
neyzen gibi usta bir şaire ait olduğu iddia edilen sarhoş saçması bir metin.
neyzen sarhoştur, küfürbazdır. fakat şairdir de; böyle boktan metinler ortaya koymaz. hem eğlenceli, hem derin, hem şairlik yeteneğini konuşturduğu nice eseri varken onun adına en çok ünlenen içeriğin ona ait olmaması çok acı ve kitleler söz konusu olduğunda seviyenin ne kadar düşebileceğinin bir göstergesi.