Murat Bardakçı, Habertürk Gazetesi’nde 30 Eylül 2016 günü yayınlanan “Allah aşkına şu Türkçe’nin yakasını artık bırakın!” başlıklı yazısında Türk Dil Kurumu’nun son dönemde kesme işaretine ilişkin getirdiği kuralın yeni bir girişim olduğunu sandığını gözler önüne sermiş:

Türk Dil Kurumu’nun başındaki üstadların bu aralar işsizlikten canları sıkılmış olmalı ki “Epey zamandır Türkçe’nin altını üstüne getirmemiştik, haydi biraz eğlenelim” demiş, oyuncak niyetine kesme işaretini seçmiş ve“Fermânımızdır! Bundan böyle kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve işyeri adlarına gelen ekler kesme ile ayrılmayacak! Özel isimler ile kısaltmalar bu şânı yüce emrimizin haricindedir” buyurmuşlar!

Kurum’un fermânını daha anlaşılacak şekilde izaha cür’et edeyim: Bundan böyle meselâ Meclis’e dilekçe vesaire verdiğiniz takdirde “Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne” değil, “Türkiye Büyük Millet Meclisine” diye yazacaksınız ama Meclis’in kısaltmasını kullandığınız takdirde yine eskisi gibi “TBMM’ne” olacak!“Aliye”, “Veliye”, “Hasana”, “Hüseyine” şeklinde yazmak ise kat’iyyen yasak, yine eskiden olduğu gibi “Ali’ye”, “Veli’ye”, “Hasan’a”, “Hüseyin’e” imlâsı kullanılacak...

TDK’nın “Kesme İşaretinin Kullanışı” başlığıyla yapmış olduğu basın duyurusunda kesme işaretinin kullanımına dair birtakım ilave açıklamalar yapılmıştı.

Duyuruda da dile getirildiği üzere, kurum ve kuruluş adlarına gelen eklerin kesme işaretiyle ayrılmayacağı kuralı yeni oluşturulmamıştır. Murat Bardakçı’nın aktardığının aksine daha önceden “buyrulmuş” bir kuraldır. Yeni bir icat değildir.

Kesme işaretinin kullanımına dair geçmiş uygulamalar hakkında bahse konu basın duyurusunda ayrıca şu açıklamalar yapılmıştı:

1985 yılında Türk Dil Kurumu yayını olarak yayımlanan Prof. Dr. Hasan Eren’in hazırlamış olduğu İmlâ Kılavuzu’nun “Kesme İşareti” bölümünde aynen şu kural yer almaktadır. “Kurum ve kuruluş adlarına getirilen ekler çoklukla kesme işaretiyle ayrılmaz.” (Türk Tarih Kurumu Basım Evi, s.37) 

1996 yılında yine Kurumumuzca yayımlanan İmlâ Kılavuzu’nun “Kesme İşareti” bölümünde ise yukarıdaki bahsi geçen kuraldan “çoğunlukla” kelimesi çıkarılarak “Ancak kurum ve kuruluş adlarından sonra kesme işareti kullanılmaz: Türkiye Büyük Millet Meclisine, Türk Dil Kurumundan…” şeklinde daha kesin bir ifade kullanılmıştır. 

Ayrıca 2004 yılında Kurumumuzca yayımlanan İlköğretim Okulları İçin İmlâ Kılavuzu’nda da “Kurum, kuruluş, kurul adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.” kuralı uyarı maddesi olarak verilmiştir. Bu eserin 2016 baskısında da söz konusu kural bulunmaktadır. 

1985 yılından bu yana Kurumumuzca yayımlanmış olan bütün imla kılavuzlarında yer alan, Türkiye çapında bütün ilkokullarda 2. sınıftan itibaren öğrencilere öğretilmeye başlanan söz konusu kural yeni oluşturulmamıştır, imlamızda otuz bir yıldır bulunmaktadır. Kurumumuz, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan kamu görevlilerini imla kuralları ve özellikle kesme işareti konusunda da aralıklı olarak bilgilendirmektedir. Kaldı ki bu kural, Kurumumuzun genel ağ (internet) sayfasının “Yazım Kuralları” bölümünde yıllardır yer almaktadır.

 

Yorumunuzu yazınız...