mRNA Aşılarının Otoimmün Hastalıklara Yol Açtığı İddiası Doğru Değil
Bu yazımızda mRNA aşılarının otoimmün hastalıklara yol açtığı iddiasını ele alacağız.
Ülkemizde de bu iddiayı paylaşan çok sayıda sosyal medya kullanıcısı vardı:
“mRNA aşısı otoimmün hastalıklara neden olurken, inaktif aşı paradoksal bağışıklık tepkisine yol açar. mRNA aşısı olan kişiye ALS, MS, Kanser riskinden, inaktif aşı olana Stokin Fırtınası riskinden bahsedilmez!”
“GBS otoimmün bir hastalık ve DSÖ’nün SATIN ALAMADIĞI TIP İNSANLARI bu konuda defalarca uyardılar; mRNA aşıları otoimmün hastalık yaratır, kısırlık yapar, çocuğunuza, torununuza kalıtsal hastalık aktarır, DNA’nızı bozar!”
Öncelikle otoimmün hastalıkların kısa bir tanımını yapacak olursak; çeşitli nedenlerden dolayı bağışıklık sisteminin işlevinin bozularak kendi hücrelerini yabancı olarak algılayıp onlara saldırması sonucu oluşan hastalıklardır diyebiliriz. Otoimmün hastalıklara örnek olarak ise multipl skleroz, Crohn hastalığı, Behçet hastalığı, ülseratif kolit, tip 1 diyabet verilebilir. Bu hastalıklar, tamamen tedavi edilemese de uygun yöntemler ile belirtiler hafifletilerek hastaya fayda sağlanabilir.
İddiaya dönecek olursak, çıkış noktasının sosyal medyada dolaşan ve bir hemşirenin konuşmalarını içeren 12 dakikalık bir video olduğu bilinmektedir. Videoda hemşire, aşının vücuda koronavirüse ait spike proteinlerini ürettirecek mesajlar göndereceğini ve bunun da otoimmün hastalıklara sebep olacağını aktarmakta. mRNA aşılarının çalışma mekanizması, vücuda koronavirüsün spike proteinini ürettirerek bağışıklık kazanmayı sağlamak olsa da sonrasında otoimmün hastalıkların oluştuğuna dair bir kanıt yoktur. The Associated Press, iddiayı ortaya atan hemşireye ulaşmış ve hemşire sözlerine kaynak olarak mRNA aşılarından bahseden 2018 tarihli bir makaleyi göstermiştir. İlgili makalede mRNA aşılarının olası olumsuz etkilerinden bahsederken otoimmüniteye dair endişelerden de bahsedilmektedir; ancak makalenin yazarlarından Dr. Drew Weissman, bahsettikleri endişelerin COVID-19 için geliştirilen mRNA aşıları için geçerli olmadığını, çünkü bu aşılarda otoimmüniteye neden olmayacak yeni bir RNA teknolojisi kullanıldığını belirtmiştir. Dr. Weissman, ayrıca mRNA aşılarının otoimmüniteye yol açtığına dair tek bir veri dahi bulunmadığını eklemiştir. Yani makalede otoimmüniteyi olası endişelerden saymaları tamamen varsayımsal ve tahminîdir, herhangi bir kanıta dayanmamaktadır; zaten makale içerisinde “olası” olarak belirtilmiştir.
Son zamanlarda oldukça yaygınlaşan bu iddiaya cevap veren bazı otoriteleri sıralayacak olursak:
Western Australia Üniversitesinden Doç. Dr. Archa Fox, COVID-19’a karşı geliştirilen mRNA aşıları hakkındaki iddiaları ele aldığı bir yazıda, mRNA aşılarının otoimmün hastalıklara neden olduğuna dair hiçbir kanıt olmadığını ve mRNA’nın hücre içerisinde otoimmün bir hastalık oluşmasını tetikleyecek kadar uzun süreler kalmadığını belirtmiştir.
Feinstein Tıbbi Araştırma Enstitüsü’nden romatolog ve immünolog Dr. Betty Diamond’a Pfizer ve Moderna mRNA aşıları ve otoimmün hastalıklar sorulduğunda, otoimmün hastalığı olan bireylerin iki mRNA aşısından herhangi birini sıraları geldiğinde olmaları gerektiğini söylemiştir.
Pfizer sözcüsü Jerica Pitts, aşıda yer alan koronavirüsün spike proteinindeki amino asit sekansının otoimmüniteye yol açamayacak kadar kısa olduğunu ifade etmişti.
Özetle, mRNA aşılarının otoimmün hastalıklara yol açabileceğini gösteren hiçbir kanıt yoktur; ancak COVID-19 enfeksiyonunun özellikle bazı şiddetli vakalarda otoimmün hastalıklara neden olabileceği bilinmektedir. COVID-19 enfeksiyonu sonrası Guillain-Barre sendromu, idiopatik trombositopenik purpura gibi otoimmün hastalıkların geliştiği hastalar bildirilmiştir. Ayrıca mRNA aşılarının otoimmüniteye neden olduğuna dair bir kanıt olmadığı gibi otoimmün hastalıkların tedavisinde kullanılmaları ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır.
