Mithat Paşa’nın II. Abdulhamid İçin “Biz Sadece Abdulhamid’i Yıkmaya Odaklandık Onu Hiç Düşünmemiştik” Dediği İddiası Anakronik Bir Uydurma

Mithat Paşa’nın 2. Abdulhamid’in devrilmesinden sonra “Biz sadece Abdulhamid’i yıkmaya odaklandık onu hiç düşünmemiştik” dediği iddiası asılsız. II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesinden 25 yıl önce ölen Osmanlı devlet adamı Mithat Paşa’nın böyle bir sözü söylemiş olma ihtimali bulunmuyor. Milâdi 1822 doğumlu Mithat Paşa, 1884 yılında 2. Abdulhamid 1909 yılında tahttan indirilmeden 25 yıl önce vefat etmiştir.

Yanlış İddia

 

2. Abdulhamid ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında benzerlikler kurarak siyasi mesaj vermeyi amaçlayan profillerin özellikle 2015 ve 2016 yıllarında sosyal medyada paylaştıkları bir şehir efsanesi: Osmanlı Sadrazamlarından, tam adıyla Ahmed Şefik Midhat Paşa’nın 2. Abdulhamid’in devrilmesinden sonra “biz sadece Abdulhamid’i yıkmaya odaklandık onu hiç düşünmemiştik” dediği iddiası.

Hurafe şu şekilde aktarılıyor:

"Mithat Paşa'ya bir gazeteci sormuş;
Demiş ki; 
-Paşam istediğiniz oldu, Abdülhamid gitti. Şimdi projeniz ne? Sizler neler yapacaksınız?
Bu soru karşısında Mithat paşa bir süre duraksadıktan sonra biraz da sıkılarak cevap vermiş.
-Biz sadece Abdülhamid'i yıkmaya odaklandık, onu hiç düşünmemiştik...."

Ve günümüz siyasetine benzerlik ekleniyor:

"Abdülhamid Han gitsin de ne olursa olsun diyen zihniyet ile bugünkü zihniyetin bir farkı var mı?"

 

 

 

II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesinden 25 yıl önce ölen bir devlet adamı için bir hayli öngörülü (!) bir söz.

Elbette, 1876 Kanun-ı Esasi’nin hazırlanması, I. Meşrutiyet’in ilan edilmesi, Ziraat Bankası’nın kurulması gibi atılımlarda önemli rol oynayan Osmanlı devlet adamı Mithat Paşa’nın -2. Abdulhamid’le ilişkileri gergin olsa da- böyle bir sözü söylemiş olma ihtimali yok.

Nedeni bariz: Milâdi 1822 doğumlu Mithat Paşa, 1884 yılında öl(dürül)müştür. 2. Abdulhamid 1909 yılında tahttan indirilmeden 25 yıl önce.

II. Abdulhamid, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlamasıyla birlikte Kanun-i Esasi’nin 113. maddesinin kendisine verdiği hakkı kullanarak Osmanlı Mebusan Meclisini kapatmasının ardından Mithat Paşa sadaretten uzaklaştırılır. Bu olayın akabinde Mithat Paşa Brindizi’ye kaçar. İspanya, Fransa ve İngiltere’de bir süre kalmasının ardından 1878’de Suriye ve 1880’de Aydın valiliğine atanır. I. Abdulaziz’in şüpheli ölümü için açılan soruşturma kapsamında görevinden ayrılan ve İstanbul’a getirilerek Yıldız Mahkemesi tarafından yargılanan Mithat Paşa, idama mahkum edilir. II. Abdulhamid’in bu idam cezasını ömür boyu hapise çevirmesinin ardından Arabistan’ın Taif kalesine sürülür. Taif’te 1884 yılında muhafızları tarafından boğularak öldürülür.

Gerçeği tahrif etme peşinde koşanların Mithat Paşa’nın bu yönde bir söz sarf etmesinin mümkün olmadığı gerçeği yüzlerine çarpıldığında ise bu sözü söyleyebilecek başka paşa arayışına girdikleri görüldü. Önce Fuat Paşa’yı öne sürdüler. Sonrasında ise bu sözü söyleyen kişi olarak Mahmud Şevket Paşa’da karar kıldılar. Halbuki, böyle bir sözün bir Osmanlı Devlet adamı tarafından söylendiğine dair ne bir tarihi vesika ne de bir tanık bulunmaktadır. Varsa yoksa mevcut siyasi atmosferde kendi savlarına destek uydurma peşinde koşanların kirli zihinleri.

Son dönemde türetilen diğer birçok şehir efsanelerinde olduğu gibi, bu sözün herhangi bir yazılı kaynakta varlığı ya da belirli bir tarihten önce sanal alemde izi görülemiyor. Mithat Paşa’ya atfedilen bu sözün internet dünyasındaki ilk izine 2015 yılı Haziran ayındaki siyasi demagoji tweetlerinde rastlıyoruz.

 

Mithat Paşa’nın “Biz Sadece Abdulhamid’i Yıkmaya Odaklandık Onu Hiç Düşünmemiştik” Dediğini İddia Eden Yazarlar

“Ne mutlu ki, bu hataya düşen bir köşe yazarına rastlamadık” demeyi çok isterdik.  Ancak, sanal alemde bir şehir efsanesi olur da köşe yazarları buna atlamadan durmaz ki.

Hakimiyet Gazetesi yazarlarından Dursun Seyis’in 11 Temmuz 2015 tarihli “Abdülhamit Gitti” başlıklı yazısında bu hurafeye yer verdiğini görüyoruz.

 

 

Son dönemde İhsan Fazlıoğlu’na atıfla şu kurguyla bu iddianın paylaşıldığı görülüyor (1884 yılında ölen Mithat Paşa’yı 1909 yılında Ayasofya meydanına getirtip, Derviş Vahdeti yerine Derviş Vahdettin ismi geçirilmiş):

“Dün Abdülhamid gitsin de ne olursa olsun diyenlerle bugün Erdoğan gitsin de ne olursa olsun diyenler arasında bir fark yoktur. Tek fark, ilkinde imparatorluk gitti bugün de Türkiye gidecek.

Gerisini İhsan Fazlıoğlu’ndan dinleyelim:

19 Temmuz 1909’da Ayasofya meydanında Derviş Vahdettin, Mithat Paşa ile karşılaşır ve sorar;  “Paşam! İstediğiniz oldu. Abdülhamid gitti. Şu an projeniz nedir, Neler yapmayı düşünüyorsunuz?” Alınan cevap oldukça ilginçtir.  “Biz sadece Abdülhamid’i yıkmaya odaklanmıştık!.” der.”

 

mithat-pasa-dervis-vahdettin

 

Biz Sadece Abdulhamid'i Yıkmaya Odaklandık Onu Hiç Düşünmemiştik

 

Yorumunuzu yazınız...