Kedi Kapısının Isaac Newton Tarafından İcat Edildiği İddiası Doğru Değil

Isaac Newton’un kedi kapısını bulduğu iddiası asılsızdır. Newton’un bir kedi beslediğine dair döneminin kaynaklarında bilgi yer almamaktadır. Newton’dan çok daha önce, evlerin kapılarında hayvanların giriş çıkışı için açılan deliklerin var olduğu bilinmekteydi.

Yanlış İddia

 

Kedilerin eve rahatlıkla girip çıkmasını sağlayan kedi kapısını, İngiliz fizikçi, matematikçi, astronom, mucit ve filozof Isaac Newton’ın (1643-1727) icat ettiği yönünde yanlış bir bilgi mevcut.

Sosyal medyada kedi kapısının mucidinin Newton olduğunu iddia eden paylaşımlara şahit olunabiliyor:

 

kedi kapısı mucidi newton
Kedi kapısının mucidinin Newton olduğunu iddia eden bazı paylaşımlar

 

Sam Stall’un “Uygarlığı Değiştiren 100 Kedi” adlı kitabında Newton’ın kedi kapısının mucidi olduğu iddiası şu satırlarla aktarılmaktadır:

ISAAC NEWTON’IN KEDİSİ

Kedi kapısının esin kaynağı

[…]

Newton’ın hayvanları çok sevdiğini, çeşitli hayvan dostlarının ise bazen onu çalışmalarından alıkoyduğunu pek kimse bilmez.

[…]

Sinir bozucu bir kediyle uğraşması ise daha mutlu bir sonuca yol açtı. Dünyadaki bütün kediler (aslına bakarsanız, köpekler de) ismi tarihe geçmeyen bu kediye sonsuz minnet duyuyor. Efsaneye göre, kedi durmadan dışarı çıkıp sonra da içeri girmek istediğinden Newton’ın işini bölüyormuş. Ne yapacağını şaşıran bilimadamı çabucak bir kolaylık tasarlayıp uygulamaya sokmuş: kedi kapısı. Bugün insan dostlarını rahatsız etmeden eve girip çıkabilen her kedi Newton’a (ve huzursuz kedisine) bir teşekkür borçlu.

 

kedi kapısı icadı

 

Isaac Newton’ın evinin kapısına kedisi için ilk kedi kapısını açan kişi olduğuna dair güvenilir bir kaynak bulunmamaktadır. Isaac Newton’ın bir kedi ya da köpeğe sahip olduğu, yahut hayvansever bir kişilikte olduğuna yönelik döneminin kaynaklarında ya da kendi eserlerinde bir bulguya rastlanılamamaktadır. Newton’un kedi beslediği ve kedi kapısını icat ettiği iddiası, ölümünden çok sonraları 19. yüzyılın başlarında ilk defa öne sürülmüştür. Newton daha dünyaya gelmeden çok daha önce de, evlerin kapılarında hayvanların giriş çıkışı için açılan deliklerin var olduğu bilinmekteydi. Örneğin, Geoffrey Chaucer tarafından 14. yüzyılda yazılan “Canterbury Hikâyeleri” (“Canterbury Tales”) adlı eserde yer alan “The Miller’s Tale” adlı hikâyede kapıda kedilerin geçişi için açılan delikten, yani kedi kapısından bahsedilmektedir.

 

Kedi Kapısı
Kedi Kapısı

 

Isaac Newton’un Kedi Kapısını İcat Ettiğini İleri Süren Yazarlar

Mustafa Kemal Erdemol, Cumhuriyet Gazetesindeki “Tarihin en büyük köpek katliamı.. İnsanlığı büyük utancı” başlıklı 24 Şubat 2019 tarihli yazısında bu hatalı bilgiyi paylaşmış:

"Cambridge’deki odasında çalışırken içeriye girmeye çalışan kedinin sesinden rahatsız olmasaydı kapılara bir “kedi kapısı” açmayı akıl etmeyecekti büyük bilgin İsaac Newton."

 

kedi kapısı mucidi newton

 

1 Yorum

  1. cute animals Reply

    insanloğlu keşke bu hayvanlara karşı daha merhametli olsa, çünkü hayat onlarla daha güzel

Yorumunuzu yazınız...