“İnsan/ Denizin Olmadığı Yerde/ Umut Adına/ Martı Olmalı” Şiirinin Nazım Hikmet’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil

Yanlış İddia

 

Sanal platformlarda kendisine ait olmayan şiirlerle adı en çok anılan isimlerden biri olan Nâzım Hikmet’e izafe edilmiş bir şiirden söz edeceğiz bugün.

Bahse konu olan alıntı sosyal medyada, kimi zaman alt alta yazılmış dizeler şeklinde bir şiir formunda kimi zaman da tek bir cümle olarak, aforizma mahiyetinde karşımıza çıkmakta:

 

İnsan Denizin Olmadığı Yerde Umut Adına Martı Olmalı

 

İnsan Denizin Olmadığı Yerde Umut Adına Martı Olmalı

 

İnsan Denizin Olmadığı Yerde Umut Adına Martı Olmalı

 

Bu yanlışlığa ortak olan yalnızca sosyal medya kullanıcıları değil. Özellikle doğum ve ölüm yıl dönümlerinde şairler adına özensizce hazırlanan anma yazılarında bu minvaldeki söz/ aforizma veya şiirlere sıklıkla rastlıyoruz.

Nâzım Hikmet için hazırlanıp kendi yazdığı şiirlerden ziyade anonim dizelerle anıldığı yazıların bir örneğine Habertürk’ün “Nazım Hikmet sözleri ve şiirleri” başlıklı derlemesi vasıtasıyla göz atmak mümkün:

Daha önce Eski Başbakan Yardımcısı ve DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan da bahse konu dizeleri Nâzım Hikmet’e atfetmişti.

(İlave: İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun Twitter hesabından da 2022 yılında Nâzım Hikmet’in doğum gününde aynı hatalı atıf yapılmıştı.)

Ancak her ne kadar Nâzım Hikmet adıyla paylaşılıyor olsa da mezkur dizeler kendisine ait değil. Yapılan tarama sonucunda şairin tüm şiirlerinin toplandığı Bütün Şiirleri isimli kitapta bu dizelerle alakalı bir bulguya ulaşamadık.

Şiir dışında farklı edebi türlerde yapıtlar da kaleme aldığı bilinen Nâzım Hikmet’in diğer eserlerini de inceledik ve söz konusu şiirin, şairin hiçbir kitabında yer almadığına emin olduk.

Cezaevinden Mehmet Fuat’a Mektuplar 2” kitabında geçtiği iddia edilse de kitap içeriğinde böyle bir ifadeye rastlayamadık.

Bununla beraber dizelerin kime ait olduğu henüz tespit edilebilmiş değil.

 

“İnsan / Denizin Olmadığı Yerde / Umut Adına / Martı Olmalı” Şiirinin Nazım Hikmet’e Ait Olduğunu İddia Eden Yazarlar

Nâzım Hikmet’e yanlış bir biçimde bu ifadeleri atfeden yazarlardan tespit edebildiklerimiz şu şekilde:

 

Zeynep Oral, Cumhuriyet’teki 4 Haziran 2020 tarihli “Yazıdan Görsele” isimli yazısında, bahsi geçen dizelerin de yer aldığı, Nâzım Hikmet’e atfedilen anonim şiirlere değinmişti.

 

Yorumunuzu yazınız...