Videonun Gine Başkanı Alpha Condé’nin Sorumluluk Almadığı İçin Çalışma Bakanı’nı Uluorta Dövdüğü Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil

Yanlış İddia

 

Gine Başkanı Alpha Condé’nin, yönetimdeki sorumluluk eksikliği nedeniyle Çalışma Bakanı’nı kamuoyunun gözleri önünde tekme tokat dövdüğü ana ait olduğu iddia edilen video kaydı son günlerde sosyal medyada gündem oldu. Haber kanallarının ya da sitelerinin çoğunluğu bu iddiayı aktardı. Ancak, video ile ilgili iddia hakkında bir sorun vardı. Görüntüde kavga eden kişiler sanıldığı gibi Gine Başkanı Alpha Condé ve Çalışma Bakanı değildi.

 

View this post on Instagram

Videonun Gine Başkanı Alpha Condé’nin sorumluluk almadığı için Çalışma Bakanı’nı dövdüğü anı yansıttığı iddiası doğru değil. Görüntüdeki şahısların Gine Başkanı ve Çalışma Bakanı olmadığı aşikâr. Anılan kişilerin kimlikleri belirlenemese de Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi'nden bir öğretim görevlisi ve bir öğrenci olduğu anlaşılıyor. Görüntü tersine görsel arama ile tarandığında karşımıza 17 Eylül 2018 tarihinde Youtube’e yüklenen ve Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi’nden bir profesörün karıştığı kavgaya ait olduğu notunu içeren videolar çıkıyor. Görüntüler üzerinden yapılan inceleme de kavga videosunun Gine'de değil Ekvator Ginesi'nde çekildiğini gösteriyor. Otoparkta görülen araçların plakaları incelendiğinde “2 harf – 3 sayı 1 harf” formatındaki plaka yapısının Ekvator Ginesi’nde uygulanan sistem ile uyumlu olduğu görülüyor. #dayak #darp #gine #bakan #alphacondé #doğrulama #yanlışlama #malumatfuruş

A post shared by Malumatfuruş (@malumatfurusorg) on

 

Bazı haber kuruluşlarının hayal güçlerini de yansıtarak kısa ve fazla detay sunmayan bir haber metni oluşturduğu gözlemlendi:

Gine Başkanı Alpha Conde, çalışmalarından memnun olmadığı bakanı sokak ortasında tekme tokat dövdü. O anlar vatandaşlar tarafından saniye, saniye görüntülendi. Bakana defalarca yumruk atan Başkanın siniri yatışmazken, bakanın ise yumruklardan kaçmaya çalıştığı gözlendi.

Afrika ülkesi Gine’de, Başkan Alpha Conde, yönetimdeki zaafiyet nedeniyle Çalışma Bakanı’nı sokak ortasında tekme tokat dövdü. Görüntüler bir anda dünya gündemine oturdu. Bakanın dayak yediği görüntüler sosyal medyada gündem oldu.

 

Gine’de Başkan Alpha Conde’nin yönetimdeki zaafiyet nedeniyle Çalışma Bakanı’nı sokak ortasında tekme tokat dövdüğü iddiasını aktaran paylaşım ve haberlerden bazı örnekler şu şekilde:

 

Gine Başkanı bakanı dövdü

 

Başkan bakanı dövdü

 

Sabah, Birgün, AHaber, NTV, CNNTürk, Yeni Akit, Yeni Çağ, Vatan, Yeni Şafak, Memurlar.net, Cumhuriyet, Demirören Haber Ajansı, Milli Gazete, Gazete Duvar, Independent Türkiye gibi birçok haber platformu bu iddiayı haberleştirerek sunmuştu:

 

başkan bakanını dövdü haberi

 

başkan bakanını dövdü haberleri

 

Yeni Şafak ise aktardığı iddiayı yayından çekerek haberin gerçek arka planını aktardı. Diğer haber platformlarının çoğunluğu da hakikatin anlaşılmasının ardından haberlerini yayından çekti. Elbette, takipçilerine haberin asılsız olduğunu aktaran herhangi bir düzeltme geçmeksizin…

 

Görüntüler Gine’den Değil Ekvator Ginesi’nden, Görülen Şahıslar Gine Başkanı ve Çalışma Bakanı Değil

Görüntü tersine görsel arama ile tarandığında karşımıza 17 Eylül 2018 tarihinde Youtube’e yüklenen ve Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi’nden (Universidad Nacional de Guniea Ecuatorial – UNGE) bir profesörün karıştığı kavgaya ait olduğu notunu içeren videolar çıkıyor.

 

 

 

2018 yılı Eylül ayında yüklenen ve Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi’nde çekildiği belirtilen videoların 2020 yılı Eylül ayında Gine’de Başkan’ın Bakan dövdüğü ana ait olduğu iddiasıyla paylaşıldığı anlaşılıyor.

Yapılan taramada, kavga eden kişilerin Gine Başkanı Alpha Condé ve Çalışma Bakanı olduğu iddiasını doğrulayacak mahiyette bir bulguya rastlanamıyor. İddianın, sosyal medya hesaplarının kaynaksız paylaşımları dışında destekleyici bir delili bulunamıyor.

Taramayı sürdürdüğümüzde ise karşımıza AFP ve Les Observateurs tarafından gerçekleştirilen, iddianın doğru olmadığını aktaran analizler çıkıyor. Analizler, görüntülerin Gine’de değil, Ekvator Ginesi’nin başkenti ve en büyük ikinci şehri olan Malabo’da çekildiğini ortaya koymuş vaziyette.

2015 yılında aynı bölgede gerçekleştirilen eylemde çekilen video ile kıyaslandığında Gine’de yaşandığı öne sürülen görüntülerin Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi alanından olduğu anlaşılıyor.

 

 

kavga görüntüsü
Görüntüler üzerinden yapılan inceleme, kavga videosunun Gine’de değil, Ekvator Ginesi’nde çekildiğini ortaya koyuyor (Kaynak: AFP)
gine kavga görüntüsü
Görüntüler üzerinden yapılan inceleme, kavga videosunun Gine’de değil, Ekvator Ginesi’nde çekildiğini ortaya koyuyor (Kaynak: AFP)

 

Otoparkta görülen araçların plakaları incelendiğinde ise, “2 harf – 3 sayı 1 harf” formatındaki plaka yapısının Ekvator Ginesi’nde uygulanan sistem ile uyumlu olduğu görülüyor.

 

ekvator ginesi plaka

 

AFP’nin Gine muhabiri, Ekvator Ginesi’ndeki resmi plakaların beyaz olduğunu, Gine’deki plakaların ise normal araçlar için kırmızı , resmî araçlar için yeşil, ordu için siyah, geçici için mavi, halka açık şirketler için kırmızı olduğunu, ancak Gine’deki araçların hiçbirinin plakalarının tamamen beyaz olmadığını aktararak görüntülerin Gine’den olmadığını bildirmiş. AFP’nin Ekvator Ginesi muhabiri ise olayın Gine’de değil Ekvator Ginesi’nde geçtiğini doğrulamış.

Francoplaque adlı internet sitesinin yöneticisi Jean-Emmanuel Chevry ise Observers of France 24 ekibine, “WN-483-Q” plakalı Toyota marka aracın plaka yapısı üzerinden kavga görüntüsünün Ekvator Ginesi’nden olduğunu şöyle aktarmış:

“Plakaların formatı Ekvator Ginesi’ne karşılık gelir: beyaz üzerine siyah ve başında CEMAC [Orta Afrika Ekonomik ve Parasal Topluluğu, Editörün notu] logosu. WN ile başlayan, başkenti Mongomo olan Wele-Nzas eyaletinden geliyor. “

 

Yeni Şafak, Conde’ye ait olduğu iddia edilen görüntülerin Afrikalı bir iş adamının korumalarının gözü önünde bir çalışanını tekme tokat dövdüğü ana ait olduğunu belirtmiş. Ancak, hakkında detay sunulmayan haberde aktarılan bu iddiayı da teyit edecek bir bulguya rastlanamıyor.

Videodaki kişilerin Gine Başkanı Alpha Condé ve Çalışma Bakanı olmadığı aşikâr. Kimliklerinin netleştirilmesi konusunda Les Observateurs‘ün incelemesi yardımcı oluyor. Yapılan temaslar neticesinde Malabo’daki Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi’nden öğretim üyelerinden birine ait olabileceği netleştirilmiş. Ekvator Ginesi Ulusal Üniversitesi’nden yapılan açıklamada ise videonun 2015 yılından olduğu, psikolojik sorunları olan ve akıl hastalığı teşhisi konmuş bir öğrencinin öğretim görevlilerine saldırmak istediği vurgulanmış.

Youtube’e 2018 yılında yüklenen ve yukarıda alıntılanan videoda da “UNGE’de profesör olan Filiberto Monayon’un vurulduğu” notunun düşülmüş olduğunu vurgulamakta fayda var.

 

Yorumunuzu yazınız...