Fırat Türküsü’nün Erkan Oğur’a Ait Olduğu İddiası Doğru Değil

Erkan Oğur’un seslendirdiği Fırat Türküsü’nün Eşkiya filminde kullanılmasının ardından türkünün Oğur’a ait olduğu yönünde oluşan algı yanlıştır. Fırat Türküsü aslında anonimdir. Kaynak kişisi İzzet Altınmeşe olan anonim sözleri İhsan Öztürk tarafından derlenmiş ve bestelenen Fırat Türküsü ilk defa yine İzzet Altınmeşe tarafından seslendirilmiştir.

 

“Fırat” ve “Eşkiya” denildiğinde akla gelen ilk şeylerden biri “Fırat Türküsü” ya da diğer ismiyle “Fırat Ağıtı” oluyor haliyle. “Fırat Türküsü” olmadan Yavuz Turgul’un yönettiği Şener Şen, Uğur Yücel, Yeşim Salkım, Kamran Usluer, Sermin Hürmeriç ve Özkan Uğur gibi ünlü oyuncuların rol aldığı 1990’ların gişe rekortmeni unutulmaz film “Eşkıya”yı düşünemiyor insan! Eşkiya’nın finalinde “Baran”ın sona yaklaştığı anda kulaklarımıza sunulan Erkan Oğur tarafından seslendirilen Fırat Türküsü bir döneme damgasını vurmuş, birçok sanatçının albümü bu türkü sayesinde satış rekorları kırmış, klipleri çekilmiş ve dizi filmlere konu olmuştu.

Filmin ve müziklerinin başarısı, “Fırat Ağıtı”nın Erkan Oğur’a ait olduğu algısını oluşturmuş. Halbuki, Fırat Türküsü’nün söz ve bestesi Erkan Oğur’a değildir. Aslında Fırat Türküsü anonimdir. İzzet Altınmeşe’nin kaynağı olduğu bu anonim sözler 1987 yılında İhsan Öztürk tarafından Elazığ (Harput) yöresinden derlenmiş ve notaya dökülmüş olup, ilk defa İzzet Altınmeşe tarafından seslendirilmiştir.

İzzet Altınmeşe, bu türkü nedeniyle midir bilinmez ama (günümüzde oyunculuk yapan) oğluna “Fırat” Altınmeşe adını vermiştir. İzzet Altınmeşe ve Erkan Oğur dışında İbrahim Tatlıses, Kubat ve Fatih Kısaparmak gibi birçok isim milyonların diline takılan bu türküyü yorumlamıştır.

 

Eşkiya’daki “Baran” karakterinin çatıdan atlama sahnesi

 

Fırat Türküsü

Hakkında “güzel ama fakir kızın sevdiği erkeğin ailesi tarafından fakir olduğu nedeniyle istenmemesinin ardından sevgililerin Kömürhan Köprüsü’nden Fırat Nehri’ne atlayıp intihar ettikleri“ne dair bir hikâye de bulunan Fırat Ağıtı’nın sözleri şöyledir:

Şu Fırat’ın suyu akar serindir 
Ölem ölem derdo ölem akar serindir 
Yarimi götürdü anam kanlı zalimdir 
Ölem ölem kanlı zalimdir nasıl gülem 

Daha gün görmemiş taze gelindir 
Ölem ölem derdo ölem taze gelindir 
Söyletmeyin beni anam yaram derindir 
Ölem ölem yaram derindir nasıl gülem 

Kömürhan köprüsü harput’a bakar 
Ölem ölem derdo ölem harput’a bakar 
Kör olası zalım fırat ocaklar yıkar 
Ölem ölem ocaklar yikar nasıl gülem 

Ahbapların gelmiş ağıtlar yakar 
Ölem ölem derdo ölem ağıtlar yakar 
Söyletmeyin beni anam yaram derindir 
Ölem ölem yaram derindir nasıl gülem

(Mısra sonlarında seslendirilen “oy oy” bölümünü ve aslında Kömürhan Köprüsü’nün Harput’a bakmadığını da hatırlatmış olalım)

 

Erkan Oğur’un “Fırat Türküsü” Yorumu

 

İzzet Altınmeşe’nin “Fırat Türküsü” Yorumu

https://www.youtube.com/watch?v=oe5VXaQqMbo

 

Fırat Türküsü’nü Erkan Oğur’un Sanan Yazarlar

Milliyet Gazetesi‘ndeki “‘Şarkılarla Filmler’den Kalanlar…” başlıklı 6 Ocak 2015 tarihli yazısıyla Asu Maro:

"Bir de tabii Erkan Oğur’un müthiş ‘Fırat Türküsü’nü..."

fırat türküsü

Yorumunuzu yazınız...