Dünyanın En Fakir 50 Ülkesinin 32’sinin Müslüman ve Bu 32 Ülkenin Devlet Başkanlarının Tamamının Dünyanın En Zengin 500 Kişi Arasında Olduğu İddiası Doğru Değil

Yanlış İddia

 

Sosyal medyada belirli aralıklarla dolaşıma giren çarpıcı iddialardan birisi, dünyanın en fakir 50 ülkesinden 32’sinin Müslüman olduğu ve bu ülkelerin liderlerinin tamamının da dünyanın en zengin 500 insanı arasında oldukları iddiası. Söz konusu iddia oldukça popüler ve siyasetçisinden yazarına birçok kişi tarafından paylaşıldı.

Örneğin İBB İyi Parti Grup Başkanvekili İbrahim Özkan (Yeniçağ gazetesi söz konusu paylaşımı herhangi bir araştırma yapmadan okuyucularına aktarmakta mahzur görmemiş):

“Dünya’nın en fakir 50 Ülkesinin, 32’si Müslüman ve bu 32 ülkenin devlet başkanlarının tamamı ‘Dünya’nın en zengin ilk 500 kişisi’ arasında..!”

 

 

Orhan Aydın da bu iddianın cazibesine kapılanlardan:

“Dünyanın en fakir 50 ülkesinin 32’si Müslüman. Bu 32 ülkenin devlet başkanlarının tamamı dünyanın en zengin 500 kişisi arasında.”

 

 

Son örneğimiz etkileşim alan Twitter kullanıcılarından Ayşe Aydoğdu:

“57 Müslüman ülkenin Dünya üretimindeki payı %7 Almanya’nın tek başına Dünya üretimindeki payı %10.2 Dünyanın en fakir 50 ülkesinden 32’si Müslüman ve bu 32 ülkenin devlet başkanları Dünyanın en zengin 500 kişisi arasında yer alıyor!”

 

 

Dünyanın En Fakir 50 Ülkesi Hangileri?

Peki bu iddianın doğruluğu nedir? Söz konusu iddiayı doğrulamak aslında çok kolay. Dünya Bankası ve IMF gibi birçok uluslararası kuruluş ülkelerin kişi başına milli gelirlerini ölçmekte ve düzenli olarak yayımlamakta. Kişi başına milli gelir hem cari fiyatlarla hem de daha doğru bir refah göstergesi olan satın alma gücü paritesine (SGP) göre ayrı ayrı ölçülmektedir. Müslüman ülke tanımlamasını ise nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkeler olarak belirlediğimizde söz konusu iddianın doğruluğunu anlamak mümkün olacaktır (Uluslararası iktisadî büyüklüğün nasıl karşılaştırılabileceğine değindiğimiz yazımıza göz atabilirsiniz).

Bu kapsamda öncelikle, Müslüman olarak tanımlanabilecek ülkelerin hangileri olduğuna bakmalıyız. World Population Review adlı internet sitesinin, Pew Araştırma Merkezi ve CIA Factbook verilerine dayanarak yapmış olduğu çalışma toplam nüfustaki oranına göre Müslüman ülkeleri göstermektedir. Dünya Bankası’nın verileri ise hem cari fiyatlarla hem de SGP’ye göre en düşük kişi başına milli gelir sahibi ülkeleri ortaya koymaktadır. Bu iki bilgiyi bir araya getirdiğimizde, dünyanın en fakir 50 ülkesi ve bunlardan hangilerinin Müslüman olduklarını aşağıdaki tablodan görebiliyoruz:

 

Dünyanın en fakir 50 ülkesinin 16 tanesi Müslümandır

 

Kişi başına milli gelir
(cari fiyatlarla ABD doları)
2018 2019 2020 Kişi başına milli gelir
(SGP fiyatlarıyla ABD doları)
2018 2019 2020
1 Burundi 239 228 239 1 Burundi 780 783 771
2 Somali 390 419 438 2 Orta Afrika Cumhuriyeti 956 985 988
3 Mozambik 503 507 449 3 Kongo DR 1,112 1,144 1,142
4 Madagaskar 524 523 471 4 Somali 1,157 1,237 1,246
5 Sudan 741 611 486 5 Nijer 1,229 1,276 1,288
6 Orta Afrika Cumhuriyeti 476 468 493 6 Mozambik 1,321 1,336 1,297
7 Sierra Leone 534 522 509 7 Liberya 1,581 1,532 1,468
8 Afganistan 486 494 517 8 Madagaskar 1,630 1,687 1,544
9 Kongo DR 561 581 544 9 Malawi 1,533 1,602 1,592
10 Nijer 571 554 568 10 Çad 1,614 1,646 1,602
11 Liberya 710 672 633 11 Sierra Leone 1,694 1,777 1,727
12 Malawi 545 592 637 12 Gine-Bissau 1,948 2,021 1,949
13 Çad 726 710 659 13 Afganistan 2,083 2,152 2,079
14 Gine-Bissau 803 749 728 14 Ruanda 2,139 2,322 2,214
15 Gambiya 733 772 773 15 Togo 2,111 2,212 2,223
16 Ruanda 784 820 798 16 Burkina Faso 2,169 2,268 2,274
17 Uganda 771 799 822 17 Gambiya 2,210 2,319 2,275
18 Burkina Faso 805 796 858 18 Uganda 2,176 2,275 2,294
19 Tacikistan 853 891 859 19 Mali 2,339 2,420 2,348
20 Mali 895 879 862 20 Kiribati 2,341 2,439 2,383
21 Lesoto 1,192 1,113 875 21 Etiyopya 2,154 2,315 2,423
22 Togo 902 893 915 22 Lesoto 2,677 2,693 2,444
23 Etiyopya 772 856 936 23 Solomon Adaları 2,762 2,774 2,619
24 Zambiya 1,516 1,305 985 24 Tanzanya 2,652 2,773 2,780
25 Tanzanya 1,043 1,086 1,076 25 Gine 2,560 2,676 2,817
26 Nepal 1,179 1,195 1,155 26 Vanuatu 3,168 3,270 3,011
27 Kırgızistan 1,308 1,374 1,174 27 Haiti 3,241 3,203 3,095
28 Pakistan 1,482 1,289 1,189 28 Komorlar 3,147 3,188 3,153
29 Gine 955 1,058 1,194 29 Zambiya 3,606 3,617 3,458
30 Zimbabve 1,255 1,317 1,215 30 Senegal 3,389 3,504 3,503
31 Haiti 1,479 1,313 1,272 31 Benin 3,237 3,426 3,505
32 Benin 1,242 1,220 1,291 32 Zimbabve 4,017 3,784 3,537
33 Suriye 1,268 1,334 1,334 33 Mikronezya 3,544 3,612 3,553
34 Komorlar 1,428 1,402 1,421 34 Kongo Cumhuriyeti 4,023 3,987 3,622
35 Timor-Leste 1,249 1,584 1,443 35 Tacikistan 3,497 3,733 3,858
36 Myanmar 1,250 1,271 1,468 36 Kamerun 3,801 3,901 3,868
37 Senegal 1,458 1,430 1,472 37 Nepal 3,864 4,120 4,009
38 Kamerun 1,585 1,533 1,537 38 Timor-Leste 3,168 3,780 4,141
39 Kamboçya 1,512 1,643 1,544 39 Sudan 4,475 4,350 4,142
40 Kiribati 1,728 1,602 1,654 40 Marshall Adaları 3,913 4,220 4,148
41 Moritanya 1,670 1,743 1,702 41 Sao Tome ve Principe 4,089 4,175 4,274
42 Özbekistan 1,597 1,784 1,751 42 Papua Yeni Gine 4,291 4,475 4,287
43 Kenya 1,794 1,913 1,879 43 Kamboçya 4,259 4,574 4,421
44 Nikaragua 2,015 1,927 1,905 44 Kenya 4,443 4,641 4,578
45 Hindistan 1,997 2,101 1,928 45 Tuvalu 4,040 4,456 4,653
46 Bangladeş 1,698 1,856 1,962 46 Pakistan 4,853 4,896 4,813
47 Nijerya 2,028 2,230 2,097 47 Kırgızistan 5,256 5,481 4,965
48 Sao Tome ve Principe 1,954 1,988 2,158 48 Myanmar 4,575 4,940 5,124
49 Gana 2,261 2,247 2,206 49 Bangladeş 4,547 4,955 5,139
50 Fildişi Sahilleri 2,314 2,276 2,326 50 Nijerya 5,279 5,353 5,186
Nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan: 19 ülke Nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan: 16 ülke

 

Tablodan da görüleceği üzere, cari fiyatlara göre dünyanın en fakir 50 ülkesinin 19’u Müslümanken, satın alma gücü paritesine göre yapılan sıralamada en fakir 50 ülkenin 16’sı Müslümandır. Dolayısıyla söz konusu iddianın ilk kısmının yanlış olduğunu söyleyebiliriz.

 

Müslüman Ülkelerin Liderleri

İddianın ikinci kısmının doğruluğunu anlamak için öncelikle fakir olarak nitelediğimiz yukarıdaki Müslüman ülkelerin liderlerine bakalım. Bunun için SGP listesinde yer alan 16 ülkenin 2022 yılı Nisan ayı itibarıyla liderlerinin kim olduklarını inceledik. Wikipedia üzerinden yapmış olduğumuz araştırmaya göre söz konusu ülkelerin liderleri ve liderlik süreleri şu şekilde:

 

En fakir 16 Müslüman ülkenin liderleri

 

Ülke Lider Göreve Geldiği Yıl
Somali Mohamed Abdullahi Mohamed 2017
Nijer Mohamed Bazoum 2021
Çad Mahamat Idriss Déby Itno, General 2021
Sierra Leone Julius Maada Wonie Bio 2018
Afganistan Taliban yönetiminde 2021
Burkina Faso Paul-Henri Sandaogo Damiba, Asker 2022
Gambiya Adama Barrow 2017
Mali Assimi Goïta, Albay 2021
Gine Mamady Doumbouya, Asker 2021
Komorlar Azali Assoumani 2016
Senegal Macky Sall 2012
Tacikistan Emomali Rahmon 1994
Sudan Abdel Fattah Abdelrahman al-Burhan, General 2021
Pakistan Arif Rahman Alvi 2018
Kırgızistan Sadyr Nurgozhoevich Japarov 2021
Bangladeş Abdul Hamid 2013

 

Listeye baktığımızda, yöneticilerin çoğunluğunun yeni göreve gelmiş oldukları, hatta bazılarının yakın zamanda darbe ile göreve gelmiş geçici yöneticiler olduğu görülmektedir. Söz konusu liderlerin dünyanın en zenginleri arasında olup olmadıklarını anlamak ise çok kolay değildir. Liderlerin servetleri genellikle şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmamaktadır. Buna ilişkin iddiaları öğrenmek ancak çeşitli bilgi sızıntıları ve araştırmacı gazetecilik yoluyla mümkün olabilmektedir. Bu kapsamda, dünyanın en zengin liderlerine yönelik olarak yapılmış bazı araştırmalara da göz attık.

 

Dünyanın En Zengin Liderleri

Moneyinc.com isimli web sitesinin yapmış olduğu en zengin 20 politikacı listesi aşağıdaki gibidir.

 

Dünyanın en zengin 20 politikacısı oldukları iddia edilen isimler

 

Lider Ülke Servet
(milyar ABD doları)
Vladimir Putin Rusya 200
Michael Bloomberg ABD 49,8
Bhumibol Adulyadej Tayland 30
Khalifa Bin Zayed Al Nahyan Birleşik Arap Emirlikleri 23
Hassanal Bolkiah Brunei 20
Mohammed bin Rashid Al Maktoum Birleşik Arap Emirlikleri 18
Serge Dassault Fransa 16,3
Mikhail Prokhorov Rusya 8,6
Suleiman Kerimov Rusya 7,2
Silvio Berlusconi İtalya 6,3
Lu Guanqiu Çin 6,3
Savitri Devi Jindal Hindistan 4,8
Donald Trump ABD 4,5
Henry Ross Perot, Sr. ABD 4,1
Naguib Sawiris Mısır 3
Tom Golisano ABD 3
Sebastian Pinera Şili 2,5
Meg Whitman ABD 2,2
Sonia Gandhi Hindistan 2
Michael Ashcroft İngiltere 1,5

 

Yukarıdaki listede iddia edilen servet tutarlarına baktığımızda 3 Müslüman ülkede görev yapan politikacıların dünyanın en zengin insanları arasında olduğu düşünülebilecektir. Thrillist.com isimli web sitesinin yapmış olduğu “Dünyanın En Zengin 20 Lideri” isimli başka bir çalışmada ise:

  • Suudi Arabistan Kralı Salman bin Abdulaziz Al Saud 18 milyar dolarlık,
  • Fas Kralı Muhammed VI 2,5 milyar dolarlık,
  • Kazakistan Başkanı Nursultan Nazarbayev 1 milyar dolarlık,
  • Umman Sultanı Kabus bin Said Al Said 700 milyon dolarlık ve
  • Kuveyt Emiri Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah 350 milyon dolarlık

servetleri olduğu iddiasıyla yukarıdaki listeye girmeye aday Müslüman ülke liderleri olarak göze çarpmaktadırlar. Tüm bu iddialar birlikte değerlendirildiğinde, dünyanın en zenginleri listesine girmeye aday olarak 8 Müslüman ülke lideri olduğunu düşünebiliriz. Bu ülkelerin satın alma gücü paritesine göre kişi başına milli gelirde dünya sıralaması ise şu şekildedir:

 

 

Kişi başına milli gelir
(SGP fiyatlarıyla ABD doları)
Dünya Sıralaması
Birleşik Arap Emirlikleri 66,771 8
Brunei 65,613 9
Kuveyt 47,307 24
Suudi Arabistan 46,760 26
Umman 31,120 53
Kazakistan 26,754 60
Mısır 12,607 107
Fas 7,369 132

 

Forbes dergisinin yapmış olduğu dünyanın en zengin 500 insanı listesine baktığımızda, 500. Sırada yer alan kişinin servetinin 5,4 milyar dolar olduğu görülmektedir. Dolayısıyla en zengin politikacılar/liderler listelerinde iddia edilen servetleri dikkate alırsak, Müslüman ülke liderlerinin yalnızca 4 tanesinin en zengin 500 kişi arasına girebileceği yorumunu yapabiliriz. Her halükârda dünyanın en fakir 50 ülkesi arasında yer alan 16 ülkenin liderinin en zengin liderler arasında yer almadıklarını görebiliriz.

 

Sonuç

Tüm bu bilgiler birlikte değerlendirildiğinde, dünyanın en fakir ülkesinin yalnızca 16 tanesinin (başka bir ölçümle ise 19 tanesinin) nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan ülkeler olduğunu görmekteyiz. Söz konusu ülkelerin liderleri ise genellikle yönetime yeni gelmiş kişiler olup, dünyanın en zengin insanları veya en zengin liderleri arasında isimleri zikredilmemektedir. Yapılan çeşitli araştırmalar neticesinde ortaya atılan iddialar dünyanın en zengin liderleri arasında 8 Müslüman ülke lideri olduğunu göstermektedir. Ancak söz konusu liderlerin ülkeleri fakir ülkeler arasında yer almamaktadır.

 

en fakir 50 ulkenin 32si musluman

 

Yorumunuzu yazınız...