Haber Sitelerinde Yer Verilen Didem Madak Biyografisi Aslında Asuman Kafaoğlu-Büke’ye Ait  

 

Bugünün doğum günü olması vesilesiyle Didem Madak’a ait olmadığı hâlde kendisine izafe edilen biyografik aktarımları ele alalım istedik.

İnternet haberciliği gün geçmiyor ki özensiz, baştan savma, kopyala-yapıştır haberciliğiyle yanlış bilginin yayılmasına hizmet etmiş olmasın.

Didem Madak’a izafe edilen bir sözün peşine düştüğümüz çalışmamız, bizi şairin yaşamına dair paylaşılagelen daha vahim bir tabloya götürdü. Didem Madak’la ilgili ölümünden sonra yapılan haberlerde ona ait olmayan bilgilerin eğitim hayatı ve yaptığı işler olarak haberleştirildiğini fark ettik. Üstelik bu yanlış bilgiler şairin doğum ve ölüm tarihlerinde aynı mecralar tarafından her yıl yeniden dolaşıma sokularak tazelenmişti. Gerçeğin peşine düşmeden, düşme gereği hissetmeden, papağanlar korosu şeklinde hep bir ağızdan tekrar edilen kopyala yapıştır haberciliğiyle karşı karşıyaydık.

Madak’ın yaşamı olarak sunular bilgilerin birçoğu eleştirmen-yazar Asuman Kafaoğlu-Büke’nin özgeçmişiydi. İki özgeçmiş harmanlanarak henüz 41 yaşında vefat eden, Türk şiirinde derin bir iz bırakan Didem Madak’a izafe edilmişti.

Öncelikle güvenilir bir kaynaktan Didem Madak’ın biyografisini alıntılayalım:

“Füsun Hanım ile Yusuf Bey’in evliliklerinin ilk kız çocuğu olarak 8 Nisan 1970 tarihinde İzmir’de dünyaya geldi. Didem Madak’ın çocukluğu ikisi de öğretmen olan anne ve babasının görevi dolayısıyla Amasya ve Burdur’da geçti. Kendisinden altı yıl sonra dünyaya gelen kardeşi Işıl ile birlikte ilk çocukluk anıları Burdur’da şekillenir. 12 Eylül sürecinde Madak’ın babası Yusuf Bey Uşak’a sürülür ve Füsun Hanım kızlarıyla birlikte Burdur’da sıkıntılı bir süreç geçirir. Füsun Hanım yakalandığı beyin kanseri sebebiyle otuz sekiz yaşında hayatını kaybeder. O sırada Didem Madak on üç, Işıl yedi yaşındadır. Önce annelerinin öldüğünü çocuklara duyurmazlar. Annesinin ölümünden sonra babası tekrar evlenir ve bunun üzerine Didem Madak, yavaş yavaş babasından uzaklaşmaya başlar.

 

Madak, Burdur’da başladığı ilk öğrenimini Uşak ve İzmir’de sürdürdü. Uşak Gazi İlkokulunda okudu. Orta ve lise öğrenimini ise İzmir Suphi Koyuncuoğlu Lisesinde tamamladıktan sonra Ege Üniversitesi Biyoloji Bölümünü kazandı. Ancak kısa bir süre sonra okulu dondurarak çeşitli işlerde çalışmaya başlar. Aradan zaman geçince bu kez Hukuk Fakültesini kazandı. Fakat Hukuk Fakültesini de henüz birinci sınıftayken bırakır. Çünkü babasının başka biriyle evlenmesi onun ruhundaki yalnızlığı derinleştirir ve okuldan bir gençle gizlice evlenip evden kaçar. Eşi kısa bir süre sonra okulu bırakır ve parasız kaldıkları için anketörlük, sekreterlik, tezgâhtarlık gibi işlerde çalışır. Yaşadığı bu zorluklar ve ruhsal durumu, onu bir süre sonra şiire yöneltecektir. On dokuz yaşında yaptığı evliliği dört sene sonra biter. Bir müddet Kamu Yönetimi de okuyan Didem Madak, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesindeki öğrenimini 2000’de tamamladı. Bir müddet stajyer avukatlık yaptı. Eşinden ayrıldıktan sonra Bornova’da bir bodrum katına taşındı ve burada tasavvufla ilgili derin okumalar yaptı. Şiire başlaması da bu yıllara rastlar.

 

2002 yılında İstanbul’a yerleşen Didem Madak, sonraki yıllarını burada geçirdi. Yerleştikten bir müddet sonra İstanbul Eczacılar Odasının avukatlığını yapmaya başladı ve bu görevini vefatına kadar sürdürdü. Kuledibi’nde Pulbiber Mahallesi adlı şiir kitabına ilham verecek olan mahalleye taşındı. Bu süre zarfında Zeynep Köylü ile yakınlaşırlar ve çok sıkı bir dostlukları olur. 2006 yılında Timur Çelik ile ikinci evliliğini gerçekleştiren Madak’ın iki yıl sonra kızları Füsun dünyaya gelir. Kızına annesinin adını koyar. Didem Madak, 2010 yılında kolon kanserine yakalandığını öğrenir. Bir yılı aşkın müddet verdiği mücadelede hastalığa yenik düştü ve 24 Temmuz 2011 tarihinde hayata veda etti. …”

 

Yine şairin ölümünden sonra Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı tarafından 11-12 Aralık 2014 tarihlerinde düzenlenen ve Solmaz Zelyüt tarafından kitaplaştırılan “Didem Madak’ı Okumak” başlıklı sempozyum bildirileri de yukarıdaki biyografiyi doğrulamaktadır. Şairle yapılan söyleşiler de yaşamına dair yukarıdaki bilgilerin izleriyle doludur.

Birçok haber sitesinde “Didem Madak Kimdir?” başlıklı haberlere baktığımızda ise şu cümlelerle karşılaştık:

“DİDEM MADAK KİMDİR?

 

1970 İzmir’de dünyaya geldi. Lise eğitimini İzmir’de tamamladı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Türkiye’deki ilk öğreniminin ardından, babasının diplomatik görevle gittiği Cenevre-İsviçre’de, College Calvin lisesinde orta öğretimini tamamladı.

 

1980-84 yılları arasında Amerika’da California State University, Long Beach Üniversitesi’nin Felsefe Bölümü’nden mezun oldu. Türkiye’ye döndükten sonra, ODTÜ’de yüksek lisansa başladı ve önce ODTÜ’de, sonra da Boğaziçi Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. İlk şiirleri Sombahar ve Ludingirra dergilerinde yayımlandı. Grapon Kâğıtları isimli ilk kitabı İnkılap Kitabevi Şiir Ödülü’nü aldı. İngilizce ve Fransızcadan çeviriler yaptı. John Updike’ın S. adlı romanının çevirisi 1992 yılında Yapı Kredi Yayınları tarafından basıldı.

 

Vikram Seth’in An Equal Music (Maggiore Dörtlüsü, 2000) adlı romanını Türkçeye çevirdi. 1996-2004 yıllarında düzenli olarak TRT İstanbul Radyosu – Radyo III için klasik müzik ve edebiyat programları hazırladı. Ayrıca 1996 yılında bir yıl boyunca Mitoloji ve Müzik adlı bir programı Açık Radyo için hazırlayıp sunmuştur. 2002-2003 yıllarında dört sömestr boyunca İstanbul Üniversitesi Dramaturji Bölümü’nde “Platon’dan Günümüze Estetik Kuram” dersleri vermiştir. 2003-2004 ders yılında, Bilgi Üniversitesi Müzik Bölümü’nde, yüksek lisans öğrencilerine “Sanat Felsefesi” dersleri vermiştir.

 

1990 kuşağının en iyi şairleri arasında gösterilen Didem Madak 24 Temmuz 2011 tarihinde hayata veda etti. Cenazesi 25 Temmuz Pazartesi öğle namazından sonra Şişli Camii’nden kaldırıldı. Edirnekapı Mısır Tarlası Mezarlığına defnedildi.”

 

didem madak
Didem Madak

 

Didem Madak’ın yaşamöyküsü şeklinde verilen bilgilerin büyük bölümünün (kalın olarak aktarılan bölümlerinin) eleştirmen-yazar Asuman Kafaoğlu-Büke’ye ait olduğu görülüyor.

Can Yayınları, Asuman Kafaoğlu-Büke’nin kısa özgeçmişini şu şekilde aktarmaktadır:

“ASUMAN KAFAOĞLU-BÜKE, 1959’da İstanbul’da doğdu. Orta ve lise eğitimini Cenevre, İsviçre’de tamamladı. California State Long Beach Üniversitesi Felsefe Bölümü’nden mezun oldu. Türkiye’ye döndükten sonra, önce ODTÜ’de, sonra Boğaziçi Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. İngilizce ve Fransızcadan çeviriler yaptı. TRT ve Açık Radyo için edebiyat, mitoloji ve klasik müzik temalı programlar hazırladı ve sundu. İstanbul Üniversitesi Dramaturji Bölümü’nde, Bilgi Üniversitesi Müzik Bölümü’nde sanat felsefesi dersleri verdi. Cumhuriyet gazetesi Kitap ekinde kitap eleştirileri, Radikal gazetesinde edebiyat eleştirileri yazdı.”

 

asuman kafaoğlu büke özgeçmiş
Kafaoğlu-Büke, Asuman (2011). Yazın Sanatı. İstanbul: Can Yayınları.

 

Diğer sanal kaynaklarda da Kafaoğlu-Büke’nin özgeçmişi şöyle aktarılmaktadır:

“Asuman Kafaoğlu-Büke (1959, İstanbul), Eleştirmen

 

Türkiye`deki ilköğreniminin ardından, babasının diplomatik görevle gittiği Cenevre-İsviçre`de, College Calvin lisesinde orta öğretimini tamamladı. 1980-84 yılları arasında Amerika`da California State University, Long Beach üniversitesinin Felsefe bölümünden mezun oldu. Türkiye`ye döndükten sonra, ODTÜ`de yüksek lisansa başladı ve önce ODTÜ`de, sonra da Boğaziçi Üniversitesi Felsefe bölümünde öğretim görevlisi olarak çalıştı.

 

İngilizce ve Fransızca`dan çeviriler yaptı. John Updike`ın “S.” adlı romanının çevirisi 1992 yılında Yapı Kredi Yayınları tarafından basıldı. Vikram Seth`in “An Equal Music” (“Maggiore Dörtlüsü”, 2000) adlı romanını Türkçeye çevirdi.

 

1996-2004 yıllarında düzenli olarak TRT İstanbul Radyosu – Radyo III için klasik müzik ve edebiyat programları hazırladı. Ayrıca 1996 yılında bir yıl boyunca “Mitoloji ve Müzik” adlı bir programı Açık Radyo için hazırlayıp sunmuştur.

 

2002-2003 yıllarında dört sömestr boyunca İstanbul Üniversitesi Dramaturji bölümünde “Platon`dan Günümüze Estetik Kuram” dersleri vermiştir. 2003-2004 ders yılında, Bilgi Üniversitesi Müzik Bölümünde, yüksek lisans öğrencilerine “Sanat Felsefesi” dersleri vermiştir.

 

2001 yılı Ocak ayından beri, Cumhuriyet Gazetesi Kitap Eki`nde “Yazın Sanatı” başlığı altında her hafta edebiyat eleştirileri yazmaktadır.” 

 

Şairin tüm kitaplarının basım hakkını elinde bulunduran Metis Yayınları kitap içi bölümde Didem Madak’a dair kısa bir özgeçmişe yer veriyor.

“İzmir doğumlu (1970-2011). Liseyi İzmir’de tamamladı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. İlk şiirleri Sombahar ve Ludingirra dergilerinde yayımlandı. İlk kitabı Grapon Kâğıtları (2000) ile İnkılâp Kitabevi Şiir Ödülü’nü aldı. Sonraki yıllarda iki kitabı daha yayımlandı: Ah’lar Ağacı (2002) ve Pulbiber Mahallesi (2007). 2008’de kızı Füsun dünyaya geldi. Şairin bu üç kitabının Metis’te yaptığımız tekrar basımları okurlardan geniş ilgi gördü.”

 

didem madak özgeçmiş
Madak, Didem (2015). Pulbiber Mahallesi. İstanbul: Metis.

 

Ah’lar Ağacı’nın 15, Grapon Kâğıtları’nın 13 ve Pulbiber Mahallesi’nin 11. baskısını yaptığı bugünlerde yazarın biyografisine daha geniş bir yer ayrılması bu tür yanlış paylaşımların kolayca düzeltilmesine imkan sağlayacaktır.

Haber sitelerinin daha dikkatli, özenli davranmalarını beklemek iğneyle kuyu kazmaya benziyor. Hiç şüphesiz araştırma yapılarak üretilen bir içerik olsaydı “kopyala yapıştır”larla çoğaltılan bir bilgi de olsa böyle bir hatayla karşılaşmamış olacaktık. Bu durum bilgiyi tüketenlerin uyanık olmasını, eleştirel okumanın gerekliliğini, medya okuryazarlığının önemini bir kez daha kanıtlıyor.

Didem Madak’ın ve Asuman Kafaoğlu Büke’nin bir yayında art arda gelen özgeçmişinin birlikte alıntılanmasıyla bu yanlış aktarımın oluşmuş olabileceği öne sürülebilir.

Didem Madak’ın ve Asuman Kafaoğlu-Büke’nin biyografileri kolajlayan (Milliyet, CNN Türk, Habertürk, T24, Hürriyet, Yeni Akit gibi) haber sitesi aktarımlarından örnekler sunacak olursak:

 

didem madak kimdir

 

didem madak kimdir özgeçmiş

 

didem madak hayatı

 

didem madak kim

 

Hatta bazı Didem Madak biyografilerinin metninde Asuman Kafaoğlu-Büke’nin adının geçtiği görülüyor.

 

didem madak Asuman Kafaoğlu-Büke

 

Didem Madak’ın Vefat Tarihi Konusundaki Karışıklık

Didem Madak’ın vefat tarihi hakkında da bir karmaşıklık söz konusu. Didem Madak’ın mezar taşında 23 Temmuz 2011 tarihinde vefat ettiği bilgisi yer alıyor. Ancak, Madak’ın yayımlanan özgeçmişlerinde 24 Temmuz 2011 vefat tarihi olarak sunulmuş (Metis’ten çıkan kitaplarında yer alan biyografisinde ise vefat tarihine dair bir bilgi bulunmuyor).

 

didem madak çelik

 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin organize ettiği İstanbul Mezarları Tasarım Yarışmasında 1. olan Didem Madak için hazırlanan mezar tasarımında ise vefat tarihi 24 Temmuz olarak aktarılmıştı.

 

didem madak mezar taşı yarışması

 

Ekşi Sözlük’te hakkındaki girdiler incelendiğinde 24 Temmuz 2011 tarihinde saat 00.07’de girilen ve 00.09’da değiştirilen “an itibari ile hayatını kaybetmiş olması yüksek ihtimal.peşin edit; gerçekten kaybetmiş. 3 yaşında küçücük de bir kızı vardı.” şeklinde bir aktarımla karşılaşıyoruz..

Tüm bu bulgular ışığında Didem Madak’ın 23 Temmuz 2011 Cumartesi gününün son dakikalarında vefat etmiş olma olasılığı yüksek görünüyor.

İLAVE: Ulaştığımız Timur Çelik, eşi Didem Madak’ın 23 Temmuz saat 21:00’de vefat ettiğini, vefat haberinin basına vefatının 24’ünde düşmesi nedeniyle bu yanlış algının oluştuğunu aktarmıştır.

 

Yorumunuzu yazınız...