Bir Toplum Gerçeklerden Ne Kadar Uzaklaşırsa, Gerçeği Söyleyenlerden O Kadar Nefret Eder” Sözünün George Orwell’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil

Yanlış İddia

 

“Hayvan Çiftliği” ve “1984” adlı 2 ünlü eseri ile tanınan 20. yüzyıl İngiliz edebiyatının önde gelen kalemleri arasında yer alan gazeteci ve yazar George Orwell’e (1903 – 1950) ait sanılarak paylaşılan “Bir toplum gerçeklerden ne kadar uzaklaşırsa; gerçeği söyleyenlerden o kadar nefret eder” (“The further a society drifts from the truth, the more it will hate those who speak it“) sözünü ele alacağız.

Toplumların kendi kurguladıkları algıya karşı gelen hakikatleri dile getirenlerden hazzetmediği, akıntıya karşı yüzen kişilerin toplumların inandıklarının gerçek olmadığını hatırlatmasından hoşlanmadığı gerçeğini vurgulayan mezkûr sözün sahipliğini George Orwell’e izafe edenler şöyle örneklenebilir:

 

toplum gerceklerden uzaklasirsa

 

gercegi soyleyenlerden nefret

 

Bir toplum gerçeklerden ne kadar uzaklaşırsa, gerçekleri söyleyenlerden de o kadar nefret eder.” sözü sanılanın aksine George Orwell’e değil yazar Selwyn Duke’e ait.

George Orwell’e ait metinler içinde bu yönde bir sözün varlığına rastlanamıyor. University College London The George Orwell Archive üzerinde yapılan taramada söz konusu söze dair bir aktarım bulunamıyor.

Sözün ilk izi, Selwyn Duke’un renewamerica.com adlı internet sitesinde yayımlanan “Stopping truth at the border: banning Michael Savage from Britain” başlıklı 6 Mayıs 2009 tarihli yazısında görülüyor. Orwell’den bahseden yazıda, anılan söz Orwell ile ilişkilendirilmemiş. Selwyn Duke, sözün Orwell’e değil şahsına ait olduğunu söylemişti.

Orwell Topluluğu (Orwell Society) yetkilisi Benedict Cooper, Reuters’a konu ile ilgili yaptığı açıklamada bahse konu sözün yanlışlıkla Orwell’e atfedildiğini belirtmiş.

Görüşlerini aforizma ile desteklemeye çalışırken alıntıladıkları ifadelerin gerçek sahibini yanlış aktaran yazarlardan tespit edilebilenler şöyle sıralanıyor:

 

Bennett imzalı “rahatsız eden gerçekler (“an inconvenient truth”) ve “mutlu eden yalanlar” (“a reassuring lie”) temalı anlamlı karikatür ile yazıyı bitirmiş olalım…

 

rahatsiz-eden-gercekler-mutlu-eden-yalanlar

 

Yorumunuzu yazınız...