Marilyn Monroe’nun “Bir Kadına Doğru Ayakkabıları Verirseniz Dünyayı Bile Fethedebilir” Sözünün Sahibi Olduğu İddiası Doğru Değil
“Bir kadına doğru ayakkabıları verirseniz dünyayı bile fethedebilir” sözünün ABD’li ünlü oyuncu Marilyn Monroe’ya ait olduğuna dair herhangi bir kayıt ya da kanıt bulunmamaktadır. Bette Midler’a ait olarak paylaşılan bu sözün 2002 yılından sonra Marilyn Monroe’ya ait olduğunun iddia edilmeye başlandığı görülüyor.
“Bir Kadına Doğru Ayakkabıları Verirseniz Dünyayı Bile Fethedebilir“, İngilizce aslıyla “Give a Girl the Right Shoes and She Can Conquer the World” sözünün ABD’li ünlü oyuncu Marilyn Monroe’ya ait olduğuna dair herhangi bir kayıt ya da kanıt bulunmamaktadır. 2002 yılı öncesinde Bette Midler’a ait olarak paylaşılan bu sözün, anılan yıl sonrasında Marilyn Monroe’ya ait olduğunun iddia edilmeye başlandığı görülüyor.
Detayları aktaracak olursak;
1962 yılında vefat eden Marilyn Monroe’nun basına yansıyan demeçlerinde bu sözün izine rastlanılamamaktadır.
QuoteInvestigator.com’un analizine göre bu söze benzer ilk atfa Trenton Evening Times adlı gazetenin Family Weekly adlı ekinin 13 Ocak 1980 tarihli sayısında rastlanıyor. Anılan yayındaki ünlülere yöneltilen soruları ve yanıtları aktaran Onlara Siz Sorun (Ask Them Yourself) adlı bölümde şarkıcı ve oyuncu Bette Midler’ın ayakkabı hakkındaki bir soruya “Doğru ayakkabıyla birinin dünyayı yönetebileceğine güçlü şekilde inanıyorum” (“I firmly believe that with the right footwear one can rule the world”) yanıtını verdiği görülüyor.
1985 yılına değin Marilyn Monroe’ya atfeden söze yakın bir versiyonun yine Bette Midler’a ait kabul edildiği dikkatimizi çekiyor. Houston Chronicle’ın 25 Kasım 1985 tarihli “Great shoes can make a difference” başlıklı haber metninde “Bir kıza doğru ayakkabıyı ver ve dünyayı fethedebilsin” (“Give a girl the correct footwear and she can conquer the world”) şeklindeki sözün yine Bette Midler’a atfedildiği görülüyor.
Elizabeth Cotton’ın “Ayakkabılar” (Shoes) adlı 1999 yılında çıkan kitabında bu sözün günümüzde paylaşılan formatında Bette Midler’a ait olarak belirtildiği anlaşılıyor. Mary Lou Andre’nin 2004 basımı “Ready To Wear: An Expert’s Guide to Choosing and Using Your Wardrobe” adlı kitabında da bahse konu söz Bette Midler’a ait olarak aktarılmaktadır.
Yazılı kayıtlarda ilk varlığı Bette Midler’a ait olarak geçen bu sözün, 2002 yılı sonrasında Marilyn Monroe’ya ait olduğunun iddia edilemeye başlandığı görülüyor. Yani, ortada herhangi bir öncül kaynak yokken, ölümünün ardından 40 yıl geçtikten sonra bu söz bir anda Marilyn Monroe’ya ait hâle gelivermiş.
Vecizenin Türkçe tercümesinin ise 2012 yılı öncesinde Türkçe çevrimiçi kaynaklarda yer almadığı görülmektedir. Sonradan zuhur eden bir söz, yanlış kişiye atfedilir olmuş yani anlayacağınız.
“Bir Kadına Doğru Ayakkabıları Verirseniz Dünyayı Bile Fethedebilir” Sözünü Marilyn Monroe’ya Atfeden Köşemenler
Dünya Gazetesi’ndeki 3 Kasım 2017 tarihli “Despacito’nun söz yazarı müzikle iyilik dağıtıyor” başlıklı yazısıyla Didem Eryar Ünlü:
"Günün sözü: Bir kadına doğru ayakkabıları verirseniz dünyayı bile fethedebilir. Marilyn Monroe"
Takvim Gazetesi’ndeki 8 Mart 2018 tarihli “Kadınlar için söylenmiş sözler” başlıklı yazısıyla Lütfi Albayrak:
"Bir kadına doğru ayakkabıları verirseniz dünyayı bile fethedebilir." Marilyn Monroe."
Pusula Gazetesi’ndeki “Hayata Dair – Yanlış Kadın -2” başlıklı 13 Temmuz 2015 tarihli yazısıyla Fikret Akınerdem:
"Bakınız meşhur sinema oyuncusu Marilyn Monroe; “Bir kadına doğru ayakkabıları verirseniz dünyayı bile fethedebilir" derken; ..."
CNNTürk’teki “Kadın girişimcilerin ilacı: “Destek ve teşvikler”” başlıklı 6 Ağustos 2018 tarihli yazısıyla Emrah Ceylan.
Mersin Gazetesi’ndeki 10 Mayıs 2018 tarihli “Kadın şiddeti artıyor” başlıklı yazısıyla Emrah Birgül.