Jorge Luis Borges’in “Anlar” Adlı Şiirin Yazarı Olduğu İddiası Doğru Değil

Anlar, İspanyolca orijinal adıyla “Instantes” şiirinin Jorge Luis Borges tarafından 85 yaşında ölmeden 1 yıl önce yazıldığı iddiası gerçeği yansıtmıyor. Borges’e ait sanılan Anılar şiirinin müellifi ABD’li mizah yazarı ve karikatürist Don Herold’dur.

Yanlış İddia

 

Eğer, yeniden başlayabilseydim yaşamaya,/ İkincisinde, daha çok hata yapardım./ Kusursuz olmaya çalışmaz, sırtüstü yatardım./ Neşeli olurdum, ilkinde olmadığım kadar,/ Çok az şeyi/ Ciddiyetle yapardım./ Temizlik sorun bile olmazdı asla./ Daha çok riske girerdim./ Seyahat ederdim daha fazla…” şeklinde akan giden “Anlar” başlığıyla bilinen ve Jorge Luis Borges’e ait SANILAN şiire aşina olabilirsiniz.

SANILAN diye niteliyoruz çünkü Anlar şiiri Arjantinli yazar Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo’ya (1899-1986), bilinen kısa adıyla Jorge Luis Borges‘e ait değildir.

Dünyanın en çok okunan şiiri olduğu iddia edilen Anlar başlıklı şiiri aktaralım öncelikle:

Eğer, yeniden başlayabilseydim yaşamaya,
İkincisinde daha çok hata yapardım.
Kusursuz olmaya çalışmaz, sırtüstü yatardım.
Neşeli olurdum, ilkinde olmadığım kadar,
Çok az şeyi
Ciddiyetle yapardım.
Temizlik sorun bile olmazdı asla.
Daha çok riske girerdim.
Seyahat ederdim daha fazla.
Daha çok güneş doğuşu izler,
Daha çok dağa tırmanır, daha çok nehirde yüzerdim.
Görmediğim bir çok yere giderdim.
Dondurma yerdim doyasıya ve daha az bezelye.
Gerçek sorunlarım olurdu hayali olanların yerine.
Yaşamın her anını gerçek ve verimli kılan insanlardandım.
Yeniden başlayabilseydim eğer, yalnız mutlu anlarım olurdu.
Farkında mısınız bilmem. yaşam budur zaten.
Anlar, sadece anlar. Siz de anı yaşayın.
Hiçbir yere yanında su, şemsiye ve paraşüt almadan,
Gitmeyen insanlardandım ben.
Yeniden başlayabilseydim eğer, hiçbir şey taşımazdım.
Eğer yeniden başlayabilseydim,
İlkbaharda pabuçlarımı fırlatır atardım.
Ve sonbahar bitene kadar yürürdüm çıplak ayaklarla.
Bilinmeyen yollar keşfeder, güneşin tadına varır,
Çocuklarla oynardım, bir şansım olsaydı eğer.
Ama işte 85’indeyim ve biliyorum…
ÖLÜYORUM….

 

anılar borges
Anılar şiirinin Jorge Luis Borges’e ait olduğunu öne süren görsel

 

Antoloji.com adlı popüler şiir sitesinde dahi Anlar başlıklı şiirin Jorge Luis Borges’e ait olduğuna dair yanlış bilginin aktarıldığı görülüyor.

 

Borges anlar
Anlar şiirinin sahipliğinin Antoloji.com’da dahi Jorge Luis Borges’e atfedildiği görülüyor

 

Hatta edebiyat dergilerinin dahi bu hataya düştüğü görülebiliyor (İzdiham Dergisi bu yanlışının akabinde ilgili yazısına “Bu şiiri herkes Borges’e ait sanmakta. Şiir Don Herold’a ait ve bu yanlışlığı düzeltmek istedik. Zaten şiir güzel. İsimler değil” notunu eklemişti).

 

anlar borges
İzdiham Dergisi’nin Anlar şiirini Borges’e atfettiği yazısına ilişkin paylaşımı

 

Anlar Şiiri Borges’e Ait Değil!

Sanılanın aksine Anlar, İspanyolca orijinal adıyla “Instantes” şiirinin Jorge Luis Borges tarafından 85 yaşında ölmeden 1 yıl önce yazıldığı iddiası gerçeği yansıtmıyor.

Pittburgh Üniversitesi’nden Ivan Almedia’nın “Jorge Luis Borges, “Instantes” şiirinin yazarı” (“Jorge Luis Borges, autor del poema “Instantes”“) başlıklı kapsamlı incelemesi, şiirin Borges tarafından yazıldığı iddiasını çürütmüştü.

Şiirin Jorge Luis Borges’e ait olduğuna dair bir delilin bulunmadığı, Borges’in eserlerinde bu şiirin izine rastlanmadığı gerçeğiyle başlayalım…

Anlar şiirinin ilk versiyonu ABD’li mizah yazarı ve karikatürist Don Herold (1889-1966) tarafından kaleme alınarak College Humor adlı yayın tarafından 1935 yılında “Daha Fazla Papatya Toplardım” (“I’d Pick More Daisies”) başlığıyla yayımlanmış. Don Herald şiirini 1953 yılı Ekim ayında ise Reader’s Digest dergisinde yayımlamış. Don Herald’ın bu şiiri “Eüer Hayatımı Tekrar Yaşayabilseydim” (“If I had My Life to Live over”) ismiyle de tanınmaktadır.

Şiirin İngilizce bir başka versiyonunun ise Nadine Stair adlı şair tarafından Sandar Martz tarafından kadınlar ve yaşlanma ile ilgili şiirleri derleyen yayında yayımlandığı bilinmektedir. Ancak, Nadine Stair (ya da Nadine Strain) adlı yazarın kimliği tespit edilememiş olup, bu ismin gerçek bir kişiyi karşılayıp karşılamadığı ise belirsizdir.

Şiirin Borges’a ait olduğu, ilk kez 1989 yılında Meksika’dan bir edebiyat dergisi tarafından öne sürülmüş. Borges’e atfedilmeden çok daha önce İspanyolca yerine İngilizce versiyonuna çeşitli yayınlarda rastlanan şiirin sonradan Borges’e atfedilir hâle geldiği anlaşılmaktadır.

Anlar şiirinin içeriği ve üslubu itibarıyla Borges’in stiline uygun yapıda olmadığının düşünüldüğünü de aktaralım.

 

Anlar Şiirinin Jorge Luis Borges’e Ait Olduğunu Aktaran Yazarlar

Vatan Gazetesindeki “Yalanın yok olacağı yıllar geliyor…” başlıklı 31 Aralık 2011 tarihli yazısıyla Reha Muhtar:

"BORGES’İN ÖLÜRKEN YAZDIĞI “ANLAR” ŞİİRİ..."

Hürriyet’deki “Bir kenti sıfırlamak” başlıklı 1 Eylül 2008 tarihli yazısıyla Ateş Yalazan:

"Hemen ardından Jorge Luis Borges’in o pişmanlık manzumesi zihnimizden akıp geçer. Borges’in 85 yaşında ölmeden bir yıl önce yazdığı ve "Eğer yeniden başlayabilseydim yaşamaya" mısrasıyla başlayıp, "Ölüyorum" kelimesiyle bitirdiği şiirinde herkes kendi payına düşeni bulur"

Hürriyet’teki “Vur durma yüreğim vur!” başlıklı 5 Ocak 2012 tarihli yazısıyla Yonca Tokbaş:

"Ne acıdır ki aklımda tek satır tutamam...Oysa bazı şeyler insanın aklına dövmelenmeli. Bu şiir onlardan biri. Benim için öyle. Kırmızı ruj gibi. Borges bu... İçine sızdı mı bir kere, Gitmez gari."

Agos Gazetesindeki “Dondurma zamanı” başlıklı 3 Haziran 2015 tarihli yazısıyla Levon Bağış:

"Borges, 85 yaşında yazdığı ‘Anılarım’ başlıklı şiirde, az dondurma yemiş olmanın pişmanlığını anlatır."

Kayseriolay.com’daki “Eğer Yeniden Başlayabilseydim!” başlıklı 22 Eylül 2017 tarihli yazısıyla Ramazan Danacı:

"Üstat Borges’in dediği gibi, Anlar, Anlar!

İşte üstatta bunu söylüyor ve o dört mısrası o kadar güğzel ki, bize yaşamı hatırlatıyor. Şöyle diyor Borges şiirinde; ..."

Bursahaber.com’daki “Hayata yeniden başlama arzusu” başlıklı 1 Nisan 2012 tarihli yazısıyla Can Ertan:

"Jorge Luis Borges’in çok beğendiğim bir şiiri vardır. Hayata yeniden başlamaya dairdir şiir. Bu Pazar günü, hepimizin kimi zaman duyumsadığı, ‘’yeni bir hayat arzusu’’na ilişkin olan bu güzel şiiri okurlarımla paylaşıyorum. ANLAR ..."

Mersin İmece Haber’deki “Hayatın Bütününü Yaşamak” başlıklı 10 Ocak 2018 tarihli yazısıyla Nedim İnce:

"Bakın, bunun yolunu Jorge Luis Borges 85 yaşında yazdığı “Anlar” şiirinde bize nasıl anlatmış: ..."

İleri’deki “Yeniden Başlayabilseydim…” başlıklı 25 Ocak 2019 tarihli yazısıyla Onur Nugay:

"Sizlerle Arjantinli şair Jorge Luis Borges’in bu anlamlı şiirini paylaşmak isterim. Bakın ne diyor: Eğer,yeniden başlayabilseydim yaşamaya ..."

Kesanpostasi.com’daki “Jorges Luis Borges” başlıklı 22 Ekim 2012 tarihli yazısıyla Bülent Saylam:

"Bu şiiri yazdıktan bir sene sonra ebediyete gitti Jorges Luis Borges."

Antalyaekspres.com.tr’deki “Anı yaşayın” başlıklı 24 Haziran 2019 tarihli yazısıyla Fahrettin Hepkeskin:

"Aşkları, tutkuları, devrimci yanı ile Borges 20’ye yakın kitap yazmış. ‘Anlar’ şiiri ile bu büyük yazarı anmak istedim."

Marasmanset.com’daki “Bir Şahsım Daha Olsa…” başlıklı 18 Eylül 2015 tarihli yazısıyla Serdar Salma:

"Jorge Luis BORGES’ ın “ Anlar ” başlıklı kaleme aldığı satırlarındaki hissiyatı, belki bizim yol halitasına ulaşmamızı sağlayan bir başlangıç olabilir diye düşünüyorum…"

Vezirköprü Gözlem’deki “Yaşamda Anlar” başlıklı 26 Ocak 2018 tarihli yazısıyla Yakup Ceylan:

"Jorge Luis Borges ‘ANLAR’ şiirinde; ..."

Şalom’daki “Yaşadığımız an” başlıklı yazısıyla Avram Ventura:

"Ünlü yazar Jorge Luis Borges’in “Eğer, yeniden başlayabilseydim yaşamaya” diye başlayan, çoğumuzun bildiği Anlar şiirinin birkaç dizesi şöyle:"

Anayurt Gazetesindeki “Bir başka bahar” başlıklı 12 Nisan 2011 tarihli yazısıyla Ali Coşkun:

"JORGE LUIS BORGES’ den; ANLAR ..."

Vansesi’ndeki “Eğer yeniden başlayabilseydim” başlıklı 25 Ağustos 2013 tarihli yazısıyla Bedia Barak:

"Bir şansım olsaydı eğer. Ama işte 85'imdeyim, ve biliyorum ölüyorum… Yaşayamadığı her şeye özlem duymuş Jorge Lois Borges…"

Akcaabathaber.com’daki “Müftülük ve Uyduruk Faaliyet” başlıklı 9 Ekim 2009 tarihli yazısıyla İsmail Topal:

"Bakalım siz de Borges’in yaşadığı gibi bir hayat mı yoksa yeniden yaşamak istediği gibi bir hayat mı sürüyorsunuz?"

Oncekorfez.com’daki “Hayatın bütününü yaşamak” başlıklı 10 Ocak 2018 tarihli yazısıyla Nedim İnce:

"Bakın, bunun yolunu Jorge Luis Borges 85 yaşında yazdığı “Anlar” şiirinde bize nasıl anlatmış: ..."

Yeni Sakarya’daki “Bana Masal Anlat” başlıklı 17 Ağustos 2018 tarihli yazısıyla Arzuhan Kocabaş:

"Jorge Luis Borges, aşağıya aldığım “Anlar” şiirini yazdıktan sadece iki sene sonra hayatını kaybetmiştir."

Yeni Asır’daki “Bu sözler gideceği yeri çok iyi bilir!” başlıklı 13 Kasım 2009 tarihli yazısıyla Hürol Dağdelen:

"Ama işte 85'indeyim. Biliyorum, zamanım kalmadı. Jorge Luis Borges"

Ahmet Şerif İzgören de bir kitabında bu şiiri Borges’e atfetme hatasına düşmüştü.

anlar borges

Erol Yıldırım da “Aynasız Zamanlarda Aşk” adlı kitabında bu yanlış iddiaya yer vermiş.

jorge luis borges anlar şiiri

 

1 Yorum

  1. Pingback: ANLAR

Yorumunuzu yazınız...