“Onlar Ki Verir Lâf İle Dünyaya Nizâmât Bin Türlü Teseyyüp Bulunur Hânelerinde” Veciz Sözü Hakkında Yanlışlar
Ziya Paşa’nın ünlü “Terkib-i Bend” adlı eserinde yer alan dizenin doğrusu “laf ile verirler aleme binlerce nizamat, bin seyyie bulunur hanelerinde” değil “onlar ki verir lâf ile dünyaya nizâmât bin türlü teseyyüp bulunur hânelerinde“dir.
Abdurrahman Dilipak Yine Dize ve Beyti Yanlış Aktarmış
Yeni Akit Gazetesi yazarı Abdurrahman Dilipak, 8 Kasım 2018 tarihli “Ölüm asude bir bahar ülkesidir” başlıklı yazısında aktardığı dize ve beyitte hata yapmış.
Abdurrahman Dilipak’ın yazısına attığı başlık “ölüm asude bir bahar ülkesidir” şeklinde.
Dilipak’ın yazısını düzeltmeye başlığıyla başlamak gerek. Çünkü, yazısına attığı “ölüm asude bir bahar ülkesidir” başlığı aslında Yahya Kemal Beyatlı’ya ait bir dizedir. Başlıkta geçen “bir” kelimesi Yahya Kemal Beyatlı’nın “Rindlerin Ölümü” adlı şiirindeki dizenin aslında yoktur. Doğrusu, “ölüm asıde bahar ülkesidir bir rinde” şeklindedir. Dilipak, dizenin orijinalinde yer alan “bir rinde” kısmını “rind” kelimesinin kendi camiasındaki olumsuz algısı nedeniyle yer vermemiş gibi görünüyor. Ayrıca, dizenin Yahya Kemal Beyatlı’ya ait olduğuna yazısında hiç değinmemiş.
Ve yazısına devam etmiş Abdurrahman Dilipak:
"Hep başkalarını eleştiriyoruz da, iş kendi nefsimize gelince susuyoruz. Hani derler ya “Laf ile verirler aleme binlerce nizamat, bin seyyie bulunur hanelerinde.” Kendi gözümüzdeki merteği görmüyor, başkalarının gözünde çöp arıyoruz bazan."
“Hani derler ya” kısmı pek uygun değil; çünkü, aktardığı bölümü söyleyen Ziya Paşa’dır. Bahse konu beyit Ziya Paşa’nın 1870 yılında kaleme aldığı ünlü “Terkib-i Bend“inde geçer.
Ve Dilipak beyti yazısına yanlış aktarmış. Doğrusu, “laf ile verirler aleme binlerce nizamat, bin seyyie bulunur hanelerinde” değil “onlar ki verir lâf ile dünyaya nizâmât bin türlü teseyyüp bulunur hânelerinde” olmalı.
İlaveten, “alem” kelimesini de “âlem” şeklinde aktarması daha uygun olurdu. Minarenin ucundaki alem ile, “gök, evren, dünya, cihan” anlamına gelen âlemi karışmamak adına.
Abdurrahman Dilipak bu hatayı daha önce defalarca tekrarlamıştı. Hatalı beyti paylaştığı yazılarından tespit edebildiklerimizi sıralayacak olursak:
- “Iskaladık” başlıklı 16 Haziran 2013 tarihli yazısı
- “Neo” başlıklı 6 Ekim 2013 tarihli yazısı
- “Üslup meselesi” başlıklı 16 Ocak 2014 tarihli yazısı
- “Ah CHP, vah CHP!” başlıklı 5 Mart 2014 tarihli yazısı
- “Kem söz sahibinin sıfatıdır” başlıklı 21 Aralık 2014 tarihli yazısı
- “Papa doğruyu söylemedi” başlıklı 14 Nisan 2015 tarihli yazısı
- “Seçim bitti böyle oldu” başlıklı 26 Haziran 2015 tarihli yazısı
- “Suç duyurusunda bulunuyorum” başlıklı 7 Haziran 2015 tarihli yazısı
- “Tefrika girmeden” başlıklı 19 Eylül 2015 tarihli yazısı
- “Laf ile aleme verirler binlerce nizamat” başlıklı 3 Ekim 2015 tarihli yazısı
- “Ateşkes!” başlıklı 24 Şubat 2016 tarihli yazısı
- “CHP’nin hali pür melali” başlıklı 29 Mart 2016 tarihli yazısı
- “İstanbul Deklarasyonu ve” başlıklı 17 Nisan 2016 tarihli yazısı
- “Bizi öldürmeye gelenler bizde dirilsinler!” başlıklı 9 Mayıs 2016 tarihli yazısı
- “Dokunmayın Kemal’ime!” başlıklı 11 Mayıs 2016 tarihli yazısı
- “CHP İntihar Ediyor” başlıklı 19 Mayıs 2016 tarihli yazısı
- “Terör ihracı” başlıklı 15 Temmuz 2016 tarihli yazısı
- “ABD’den sonra sırada Hollanda var!” başlıklı 11 Kasım 2016 tarihli yazısı
- “CHP’lileri çıldırtmak mı istiyorsunuz?” başlıklı 14 Ocak 2017 tarihli yazısı
- “Diyorlar ki!” başlıklı 2 Şubat 2017 tarihli yazısı
- “Eyvallah” başlıklı 7 Mart 2017 tarihli yazısı
- “Bunlar kendini ne sanıyor?” başlıklı 24 Nisan 2017 tarihli yazısı
- “FETÖ dâvâları nasıl gidiyor?” başlıklı 30 Haziran 2017 tarihli yazısı
- “Evet, ben de adalet istiyorum!” başlıklı 10 Temmuz 2017 tarihli yazısı
- “Hürriyet’ten “M.Y.Y.” diye biri” başlıklı 9 Eylül 2017 tarihli yazısı
- “Çevreci mi dediniz!” başlıklı 1 Kasım 2017 tarihli yazısı
- “Sert mi yazıyorum!” başlıklı 8 Ocak 2018 tarihli yazısı
- “Taciz mi dediniz!” başlıklı 21 Şubat 2018 tarihli yazısı
Üşenmedik derledik ve saydık. (Tespit edebildiklerimiz üzerinden) Toplam 29 yazısında aynı hataya düşmüş Abdurrahman Dilipak.
Ziya Paşa’nın Terkîb-i Bend adlı eserinden bir dize ile bitirelim:
Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir
* Katkısı için Ekşisözlük’ten ahmetfirat‘a teşekkürler.