4 Mart’ın Dünya Laiklik Günü Olduğu İddiası Doğru Değil

4 Mart gününün Dünya Laiklik Günü olarak kutlandığı iddiası asılsızdır. 4 Mart’ı Laiklik Günü olarak sadece Türkiye’den kısıtlı sayıda insan kutlamaktadır.

Özdemir İnce’nin Dünya Laiklik Günü İddiası

Özdemir İnce, 2001’den bu yana yazılarında 4 Mart tarihinin Dünya Laiklik Günü olduğunu ve “World Secularism Day” adıyla iddia ediyor. Ancak, durum pek iddia ettiği gibi görünmüyor.

İddiayı incelemeden önce öncelikle yazılarından örnekler sunalım:

Hürriyet Gazetesi‘nde yayınlanan 4 Mart 2001 tarihli “Dünya Laiklik Günü” başlıklı yazısından:

"Bugün Dünya Laiklik Günü, World Secularism Day. Bence, 'Laiklik' ile Anglo-Sakson 'Secularism'i tam anlamıyla örtüşmüyorlar, ama kullanım böyle."

 

Özdemir İnce'nin 2001 yılında yayınlanan 4 Mart'ın Dünya Laiklik Günü olduğu iddiasını içeren köşe yazısı

 

4 Mart 2006 tarihli “Bir daha Dünya Laiklik Günü” başlıklı yazısından:

"BUGÜN Dünya Laiklik Günü (World Secularism Day) ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir zatiyet (kendilik, entite) olarak, kurum ve kuruluş olarak, AKP hükümetinden tedirgin."

 

Özdemir İnce'nin 2006 yılında yayınlanan 4 Mart'ın Dünya Laiklik Günü olduğu iddiasını içeren köşe yazısı

 

4 Mart 2008 tarihli “3 Mart 1924” başlıklı yazısından:

"Kullandığım takvime göre, bugün "Dünya Laiklik Günü" (World Secularism Day). Bence laiklik ile sekülarizm aynı anlama gelmez ama neyse, şimdi kavga çıkarmanın bir álemi yok. Dün hilafet kaldırıldı, Şeriye ve Evkaf Vekáleti (Bakanlığı) kaldırıldı, Tevhid-i Tedrisat Yasası çıkartıldı. Bugün, özellikle, "Türkiye’nin Laiklik Günü". Çünkü söz konusu üç yasa çıkartılmasaydı laikliğin kapısı açıl(a)mazdı. Gerçekten "Laik, demokratik, sosyal bir hukuk devleti" özümsemiş bir hükümetin ve TBMM’nin her 3 ya da 4 Mart günü özel toplantılar düzenlemesi gerekir(di)."

 

Özdemir İnce'nin 2008 yılında yayınlanan 4 Mart'ın Dünya Laiklik Günü olduğu iddiasını içeren köşe yazısı

 

4 Mart 2012 tarihli “Laikleşme süreci dindarlaşma süreci” başlıklı yazısından:

"BUGÜN, 4 Mart, “Dünya Laiklik Günü”! 2000 yılından bu yana dört-beş kez yazdım, bugün, bu konuda."

 

Özdemir İnce'nin 2012 yılında yayınlanan 4 Mart'ın Dünya Laiklik Günü olduğu iddiasını içeren köşe yazısı

 

Özdemir İnce, 2001 yılından bu yana öne sürüyor bu iddiasını ve çağrısını.

4 Mart gününün Dünya Laiklik Günü olduğu iddiasına ilişkin olarak kullandığı “takvim”i kaynak olarak gösteriyor; ancak, hangi takvim olduğu bilgisini paylaşmıyor.

Açık kaynaklarda Türkçe, İngilizce ve Fransızca yapılan aramalarda, sadece CHP’li Şişli Belediyesi‘nin ve Buca Belediyesi‘nin sadece 2015 yılında 4 Mart Dünya Laiklik Günü şeklinde kutlama  yaptığı bilgisi görülmekte. Bu günün varlığına dair başka herhangi bir bilgi yok. Özdemir İnce’nin iddiasının yer aldığı köşe yazıları ile bu etkinlikler dışında bu günün Dünya Laiklik Günü olarak kutlandığına ilişkin herhangi bir ize rastlayamadık.

Görünen o ki, 4 Mart’ı Laiklik Günü olarak bir tek Özdemir İnce ve birkaç CHP’li ilçe belediyesi kutluyor. Haliyle, 4 Mart gününün Dünya Laiklik Günü olarak kutlandığını belirtmek mesnetsiz hâl alıyor. Bu günün bahsettiği şekilde kutlanmasını istemek ise tamamen farklı bir konu.

Dünya Laiklik Günü olarak adlandırdığı günün orjinal ismini World Secularism Day olarak belirtmesi ve bu günün isminin Türkçe’ye doğru çevirisini aktarmaması başlı başına bir hata zaten.

Özdemir İnce ile kaynağını bizimle de paylaşması hususunda temasa geçtik; ancak, herhangi bir yanıt alamadık. Özdemir İnce gibi bir yazarın gerekli araştırmayı ve teyidi yapmadan bir takvim yaprağında yer alan bilgiyi referans alarak bahse konu şekilde iddialarda bulunması (ve bu iddianın çeşitli kurum ve kuruluşlarca dikkate alınması) olasılığı bile ürkütücü.

 

4 mart dünya laiklik günü değil

 

* Katkısı için Özdemir Fırat’a teşekkürü borç biliriz.