Bir Ailenin Ölen Babaannelerini Reçine İle Kaplayıp Sehpa Olarak Kullandığını Yansıttığı Sanılarak Paylaşılan Görsel Yapay Zekâ İle Oluşturulmuş Bir ailenin vefat eden büyükannelerini reçine ile kaplayıp sehpa olarak kullandığı sanılarak aşağıdaki görsel sosyal medya platformlarında paylaşılmaya başlanmış: Reçineyle kaplanmış ve daha sonra sehpa olarak kullanılmış merhum bir…
İçinden Tren Geçen Stadyum Galatasaray’ın UEFA Şampiyonlar Ligi 2. Eleme Turunda Muhtemel Rakibi Litvanya’nın Zalgiris Vilnius Takımına Değil Slovakya’nın TJ Tatran Čierny Balog Adlı Futbol Kulübüne Ait 2022/2023 sezonu Türkiye Süper Lig Şampiyonu Galatasaray, UEFA Şampiyonlar Ligi 2. eleme turunda Zalgiris Vilnius (Litvanya) – Struga (Kuzey Makedonya) eşleşmesinin galibiyle…
Paylaşılan Videonun Gabar Dağı’nda Bulunan Petrolü Yansıttığı İddiası Doğru Değil Şırnak’ta, Gabar, Cudi ve Kato dağlarında petrol rezervlerinin keşfedildiği haberi geçtiğimiz ay basına yansıdı. Bugün ise, Gabar Dağı’nda keşfedilen petrol rezervine ait olduğu sanılarak Türkiye ile bir ilgisi bulunmayan video dolaşıma sokulmuş. Daha önce Venezuela, Haiti, Dominik Cumhuriyeti…
Bilim insanlarının sperm ve yumurta olmaksızın embriyo ürettiği iddiası gerçeği yansıtmıyor Söz konusu bilimsel çalışmada kök hücrelerden sentetik erken dönem insan embriyosu modelleri hazırlanmış. Haber sitelerinde ve sosyal medya platformlarında bilim haberciliğinin birçok esaslı yanlış aktarımda bulunduğu birçok örneğe daha önce şahit olduk. Bu durumun son örneği bilim insanlarının…
Büyükbaş Kurbanlığa Zorla İçki İçirildiği İddiasıyla Paylaşılan Görüntüdeki Çiftlik Çalışanı Bira Şişesinde Hayvanların Tedavisi İçin İlaç ve Su Bulunduğunu Açıkladı Sosyal medya platformlarında geçtiğimiz günlerde bir video kurban pazarında kurbanlık hayvana zorla içki içirildiği ve o anların kayda alınıp sosyal medyada paylaşıldığı iddiasıyla aktarıldı. Kurban satıcısının büyükbaş kurbanlığa…
Fotoğraftaki “Suriye Görev Gücü” Yazılı Araç, Türkiye Cumhuriyeti Sınırları İçerisinde Suriyeli Sığınmacıların Kurduğu Bir Birim Tarafından Kullanılmıyor Üzerinde “Suriye Görev Gücü” yazısını ve T.C. Sağlık Bakanlığı logosunu taşıyan 63 ABS 364 plakalı Dacia Duster marka aracın sosyal medya platformlarında bazı kullanıcılar tarafından tepkiyle karşılandığı görülüyor. Hakkında “Kim…
“Selamunaleyküm” Sözünün İbranice Kökeninin “Yahudi Kral Şalom’un Milletindenim” Anlamına Geldiği İddiası Doğru Değil “Selâmünaleyküm”ün Yahudi selamı olduğu, İbranice “Yahudi Kralı Şalom’un milletindenim” anlamındaki “şalom aleyke” ifadesinden geldiği iddiası uzun süredir ileri sürülüyor. Bu yöndeki hatalı aktarımlarda sıklıkla “selâmun aleyküm” sözünün İbraniceden geldiği, aslının “şalom aleyke” olduğu, Şalom’un M.Ō. 1000’li yıllarda…
Abisinin saatini 2 saat ileri aldığı şakanın kurbanı olan Nazif Akbay’ın “ÖSS’yi kaçırdın Nazif” nidasıyla uyandırıldığı video, her yıl üniversitelere giriş sınavları dönemleri için adeta bir ritüel hâline gelmiş durumda. Bu yönde aktarım içeren yoğun etkileşim alan yorumlar şu şekilde: “tek bir video ile tanındı her sene Atatürk gibi…
Elektrik Üreten ve Güç Bankası Olarak Kullanılabilen Ağacın Görüntülendiği Sanılarak Paylaşılan Video Aslında 1 Nisan Şakası Sosyal medya platformlarında bilim karşıtı profillerce bir videonun “Size okulda öğretmedikleri şeyler: Ağaçlar, kullanılmayan enerjiyle dolup taşan, doğanın güç bankalarıdır!” gibi ifadelerle ağaçların elektrik elde edilebileceği ve güç bankası olarak kullanılabileceği iddiasıyla paylaşıldığı…
Finlandiya’daki Eğitim Sisteminde Öğrencilere Hiç Sınav Yapılmadığı ve Not Verilmediği İddiası Doğru Değil Fin eğitim sisteminde öğrencilere ödev verilmesinin yasak olduğu iddiasının gerçeği yansıtmadığına daha önce değinilmişti. Karnelerin alındığı bugünkü konumuz, Finlandiya’da öğrencilere sınav ve notlandırma yapılmadığı iddiası… Öncelikle bu yaygın iddiayı örnekleyelim: Tansu Yeğen: …
Loving Vincent tarihin ilk yağlı boya filmi değil, ilk “uzun metrajlı” yağlı boya filmi Ünlü ressam Vincent Van Gogh’un tablolarından ilhamla 125 kişilik bir ressam ekibinin çizimleriyle hazırlanan ve sanatçının hayatına odaklanan animasyon film “Loving Vincent” (“Vincent’ten Sevgilerle”) 2017 yılında gösterime girdi. 2018 yılında en iyi animasyon…
Sokak röportajında “Asgari ücretli ölsün, 25 bin TL kazanıyorum ve vergi ödemiyorum. Suriyeliyim.” sözlerini sarf eden şahsın Şanlıurfa / Viranşehir nüfusuna kayıtlı bir Türk vatandaşı olduğu ve hakkında yasal işlem başlatıldığı açıklandı İstanbul’un Mecidiyeköy semtinde yapılan bir sokak röportajında döviz kurlarındaki arış ve zamlarla ilgili düşünceleri sorulan bir şahsın…
Videodaki Sığırların Ölüm Sebebi Covid-19 Aşısı Değil Zehirli Bitkileri Yemeleri Covid-19 (mRNA) aşıları ile yanlışlıkla ilişkilendirilen videoda 2022 yılı Ağustos ayında İtalya’nın kuzeybatısında bir çiftlikte yedikleri bitki nedeniyle zehirlendikten sonra kuru otların üzerinde yatan hasta ve ölü inekler görülüyor. Sığırların ölmesine ya da hastalanmasına sorgum adlı bitkideki durrinin içerdiği siyanür…
“ABD’yi TL korkusu sardı” alt yazısının kullanıldığı haber, A Haber’in 9 Aralık 2016 tarihinde yayınlanan ekonomi bülteninden Daha önce “TV Kanallarının Alt Bantlarına Yapılan Montajlar” başlıklı yazımızda sosyal medyada mizahî maksatla ya da tamamen yanlış algı oluşturmak niyetiyle montajlanarak paylaşılan TV kanallarının haber sunumlarındaki alt yazıları derlemiştik. Bugünkü konumuz ise…
Yerini belirlemek, göç rotalarını takip etmek, davranışlarını ve hareketlerini incelemek, ekolojik rolünü anlamak, koruma çabalarını desteklemek ve doğal yaşam alanlarını sürdürülebilir şekilde yönetmek amacıyla bilim insanları ve araştırmacılar tarafından kuşlara takılan takip cihazlarının ürettiği göç haritalarının bazılarının sosyal medya platformlarında yanlış yorumlandığına şahit olabiliyoruz. Kuşlara takip cihazlarının takılmasının…
“Ve Bağırdı Annem, Tam Kapıdan Çıkarken: -Yüreğini Ört, İnsanlar Soğuk, Üşürsün.” Sözünün Sahibi Netleştirilemiyor Malumatfurus.org’da geçmişte kayda değer sayıda şiirin ve vecizenin gerçek sahibine dair inceleme yayımladık. Ancak bazı dizelerin ve sözlerin gerçek sahibini tespit edebilmek mümkün olmayabiliyor. Bunlardan biri : “Ve bağırdı annem, tam kapıdan çıkarken: -Yüreğini ört,…
Fotoğrafın Filistinli Yaşlı Çiftin İsrail Tarafından Gasp Edilen Evlerine Bakarken Görüntülendiği Anı Yansıttığı İddiası Kısmen Doğru Fotoğraftaki ev tekerlekli sandalyedeki Filistinli erkeğin babasına ait imiş. Eve İsrail tarafından yakın zamanda değil, 1948 yılında el konulmuş. 1948 Arap-İsrail Savaşı sırasında Filistinlilerin boşalttığı Ijzim’deki evin yerine yeni inşa edilen konuta İsrailliler yerleştirilmiş.…
“Ne kadar harika bir gün. Çay mı demlesem, kendimi mi assam karar veremiyorum” sözünün Anton Çehov ya da Albert Camus’a ait olduğu iddiası doğru değil Varoluşsal sıkıntıya atıf yapılırken Anton Çehov (1860-1904) ve Albert Camus’a (1913–1960) atıf yapılan “çay mı demlesem, kendimi mi assam karar veremiyorum” sözünü ele alacağız.…
Fotoğrafın Ethem Sarısülük’ün Terör Kampında Görüntülendiği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Ethem Sarısülük’ün terör kampında kaydedildiği iddiasıyla paylaşılan fotoğraf aslında Hakkari’de jandarma karakolu inşaatında kaydedilmiş. Gezi Parkı protestoları esnasında 1 Haziran 2013 tarihinde Ankara’da Kızılay’da bir polis memurunun açtığı ateş sonucunda yaşamını yitiren Ethem Sarısülük’ün (11 Temmuz 1986 -…
TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın Dünyanın En Genç Finans Profesörü Olduğu ve Princeton’da Doktora Programını 1 Yılda Tamamladığı İddiası Doğru Değil 28 Mayıs 2023 tarihinde gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimi 2. turunu kazanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 3 Haziran 2023 günü kabinesini açıkladı ve Mehmet Şimşek’i Hazine ve Maliye Bakanı olarak…
